Prunus armeniaca

Cheło che te ghè schcià el rimanda a sta voxe, parché el xe on so sinònemo o el vien esplegà cuà drento. rimandamento da Armelinaro


L'armełinaro (Prunus armeniaca L.) el ze on'àlbara apartegnente a ła fameja de łe Rosacee[1], e al zènere Prunus.

TassoboxPrunus armeniaca Cànbia el vałor in Wikidata

Cànbia el vałor in Wikidata
Dati
Fonte dearmełin, Armeniacae Semen (en) Traduzi, armellina (it) Traduzi, néctar de albaricoque (es) Traduzi, apricot oil (en) Traduzi, apricot wood (en) Traduzi e Prunus armeniaca Cànbia el vałor in Wikidata
Piante
Tipo de frutaDrupa Cànbia el vałor in Wikidata
Stato de conservasion
Eror Lua: callParserFunction: function " [[Categoria" was not found.
Tasonomia
SuperregnoEukaryota
RènjoPlantae
ÓrdeneRosales
FamejaRosaceae
TribùAmygdaleae
ZènarePrunus
SpecePrunus armeniaca

L., 1753

El fruto che el produze el ga nome armelin. Linneo el credéa che el fuse orizenàrio de l'Armenia (Iran) - da cuà riva el nome sientifico "prunus armeniaca" - ma ła pianta ła zera prezente in Cina. El armełinaro el ze stà inportà in Eoropa dal Roman Lucius Licinius Lucullus.

Descrision canbia

La ze na pianta de mèdia grandesa, alta dai 5 ai 7 m.

Le foje łe ze a forma de cor col màrzene dopiamente seghetà.

I fiori i ga el càłeze e coroła pentameri, i ze bianco-ròzei, ùgnołi o in cópia. La fioritura ła avien, come in tuti i Prunus, prima de ła fojasion.

I fruti i ze de łe drupe vełutae de color zalo-naranson.

Aversità canbia

Intrà i fonghi patòzeni che ciapa l'armelinaro, i pì inportanti i ze el corineo, la moniliosi, el mal del pionbo parasitàrio e i marsumi radegałi da Armillaria mellea e Rosellinia necatrix.

Intrà i inseti, i pi importanti i ze la mosca mediterànea de ła fruta (Ceratitis capitata), la tignola oriental (Cydia molesta), el rodilegno rosso (Cossus cossus), la cosineja bianca (Diaspis pentagona) e l'aspidioto (Quadraspidiotus perniciosus).

 
Fiori de armelìn

Produsion canbia

I majori produtori de armełinaro inte el 2018[2]
Stato Produsion (tonełae)
  Turchia 750.000
  Uzbèkistan 493.842
  Iran 342.479
  Alzeria 242.243
  Itàłia 229.020
  Spagna 176.289
  Pakistan 128.382
  Fransa 114.785
  Japon 112.400
  Ucràina 111.670

Tasonomia canbia

Prunus armeniaca ła ze stada descrivesta da Carlo Linneo e publegà in Species Plantarum 1: 474. 1753.[3]

Etimołozia
Sinonimia
  • Amygdalus armeniaca (L.) Dumort.
  • Armeniaca armeniaca (L.) Huth
  • Armeniaca vulgaris Lam. basónimo[6]

Notasion canbia

  1. (EN) Prunus armeniaca, in The Plant List. entrada il 24 maggio 2016.
  2. (EN) Food and Agriculture Organization of The United Nations, FAOSTATfao.org. entrada il 7 agosto 2020.
  3. Prunus armeniaca, in Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. entrada il 20 de zenaro de 2015.
  4. En Nombres botánicos
  5. Prunus in F. Gaffiot, Dictionnaire Latin-Français, Hachette, Paris, 1934.
  6. Prunus armeniaca in PlantList Archivià il 26 de febraro 2021 in Internet Archive. /

Altri projeti canbia


Linganbi foresti canbia



Controło de autoritàLCCN (ENsh85006194 · GND (DE4262466-6 · NDL (ENJA00560286
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Prunus_armeniaca&oldid=1110136"