Boletus edulis

*Boletus edulis*
	;
Champignon
Stato de conservasion
	Ris-cio mìnemo
UICN	122090234
Tasonomia
Superregno	Eukaryota
Rèǌo	Fungi
Clase	Agaricomycetes
Órdene	Boletales
Fameja	Boletaceae
Zènare	Boletus
Spece	Boletus edulis; Bull., 1782
Nomenclatura
Sinònemi	Boletus clavipes; Boletus elephantinus; Boletus olivaceobrunneus; Boletus persoonii; Boletus quercicola; Boletus slovenicus; Boletus solidus; Boletus venturii; Boletus edulis var. clavipes; Suillus citrinus; Boletus edulis subsp. trisporus; Leccinum edule; Leccinum elephantinum; Boletus edulis subsp. clavipes; Boletus edulis var. albus; Boletus edulis var. citrinus; Boletus edulis subsp. betulicola; Boletus edulis subsp. slovenicus; Boletus edulis var. abietis; Boletus edulis var. arcticus; Boletus edulis var. arenarius; Boletus edulis var. betulicola; Boletus edulis var. communis; Boletus edulis var. grandedulis; Boletus edulis var. laevipes; Boletus edulis var. ochraceus; Boletus edulis var. piceicola; Boletus edulis var. pseudopurpureus; Boletus edulis var. quercicola; Boletus edulis var. quercus; Boletus edulis var. tuberosus; Boletus betulicola; Boletus reticulatus var. albus; Boletus reticulatus var. citrinus; Boletus edulis f. betulicola; Dictyopus edulis

Boletus edulis Bull., 1782^[1], volgarmente ciamà cofà briza o brizoto, el ze on fongo edìbiłe de ła fameja Boletaceae e ła ze ła spece pì conosesta de ła sesion Edules. In pì ła ze ła spece tipo del zènaro Boletus.

Capeło

Sto fongo el ga on capeło de diexe - 30 cm de diàmetro, de cołor maron ciaro o scuro - vioła. Soto el capeła no ghe <e creste, ma na spugna, cofà in tuti i fonghi de ła fameja, de cołor bianco o zało o verdastro.

Ganbo

El ganbo, bianco o maron ciaro, el ze pi sgionfo a ła baze, ma drio el ganbi el se fa ciłindrico; el mezura zeneralmente 15 x 10 cm.

Carne

Ła carne del capeło e del ganbo ła xe soda e bianca e ła resta cusì anca co ła vien tajada.

Tasonomia

El nome reconosesto el ze Boletus edulis, dazesto da Jean Baptiste Bulliard, inte el 1782.

Etimołozia

El deriva dal latin edulis, comestìbiłe, edìbiłe, par ła bontà de ła so carne.

Sinònemi

Leccinum edule (Bull.) Gray, 1821
Tubiporus edulis (Bull.) P.Karst., 1881
Tubiporus edulis (Bull.) P.Karst., 1881 subsp. edulis
Dictyopus edulis (Bull.) Quél., 1886
Tubiporus edulis subsp. euedulis Maire
Boletus edulis subsp. euedulis (Maire) Singer, 1947
Boletus edulis Bull., 1782 var. edulis
Boletus edulis Bull., 1782 subsp. edulis
Boletus edulis Bull., 1782 f. edulis
Boletus elephantinus With., 1796
Boletus edulis var. elephantinus (With.) Pers., 1801
Leccinum elephantinum (With.) Gray, 1821
Boletus edulis var. tuberosus Pers., 1801
Boletus edulis var. communis Alb. & Schwein., 1805
Boletus solidus Sowerby, 1809
Boletus esculentus ß albus Pers., 1825
Boletus persoonii Bon, 1988
Boletus reticulatus var. albus (Pers.) Hlaváček, 1994
Boletus edulis f. albus (Pers.) J.A.Muñoz, 2005
Boletus citrinus A.Venturi, 1863
Boletus venturii Bon, 1986
Boletus reticulatus var. citrinus Hlaváček, 1994
Boletus edulis f. citrinus J.A.Muñoz, 2005
Boletus edulis var. clavipes Peck, 1889

In altre łéngue

Boarisch: Herrnbüz, Stoahbüz
беларуская (тарашкевіца): Баравік, Праўдзівы грыб, Шчыры грыб, Белы грыб
беларуская: Баравік
български: Обикновена манатарка
বাংলা: বোলেটাস এডুলিস
bosanski: Vrganj
català: Cep (bolet)
čeština: hřib smrkový
dansk: Karl Johan (svamp)
Deutsch: Gemeiner Steinpilz
Ελληνικά: Βωλίτης ο εδώδιμος
English: cep, penny bun, porcino
Esperanto: Boleto
español: hongo blanco, hongo pambazo, seta calabaza, seta de calabaza
eesti: Harilik kivipuravik
euskara: Onddozuri
suomi: Herkkutatti
français: Cèpe de Bordeaux
hrvatski: Ljetni vrganj
magyar: ízletes vargánya, ízletestinóru
հայերեն: Սպիտակ սունկ
íslenska: Kóngssveppur
italiano: Porcino
日本語: ヤマドリタケ
Limburgs: Tikrinis baravykas
lietuvių: Tikrinis baravykas
Bahasa Melayu: Boletus edulis
Nederlands: Eekhoorntjesbrood
norsk nynorsk: Steinsopp
norsk: Steinsopp
polski: borowik szlachetny
Piemontèis: Porsin
română: Hrib
русский: Белый гриб
slovenčina: hríb smrekový
slovenščina: Jesenski goban
svenska: Stensopp, karljohan, karljohansvamp
Türkçe: Çörek mantarı
українська: Білий гриб
vèneto: Briza, Brizoto
walon: Magnåve bolet

Notasion

↑ (EN) Boletus edulis, in Index Fungorum, CABI Bioscience.

Altri projeti

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Brixa
Wikispecies el detien informasion so Brixa
Scholia el detien schemi gràfeghi so Boletus edulis

Linganbi foresti

[1] (EN) Boletus edulis, in Index Fungorum, CABI Bioscience.

[1]