Ranpusołi
I ranpùsołi (o ravìse) i xe de łe erbe ke łe riva fin a 1 metro de altésa e łe vive fin ai otoçento metri sul liveło del mar. Ła pianta (todesco Rapunzel-Glockenblume, inglese rampion bellflower, taljàn raperonzolo) ła ga el nome sièntifico de Campanula rapunculus e ła fa parte de ła fameja de łe Campanulaceae.
Phyteuma  | |
|---|---|
 Phyteuma globulariifolium (it)  | |
| Piante | |
| Tipo de fruta | capsula (it) |
| Tasonomia | |
| Superregno | Eukaryota |
| Regno | Plantae |
| Órdene | Asterales |
| Fameja | Campanulaceae |
| Zènare | Campanula rapunculus L., 1753 |
I fiori, ke vien fora intrà apriłe e łujo, i par de łe canpanełe de cołor łiła sbasìo. Łe raixe łe se tira fora in inverno parkè łe xe bone da magnare: łe xe bełe grose e bianche. Łe xe piene de inulina, ke ghe dà el saor un poco dolse, invese ke de amido, ke nol sa da gnente. Na volta, łe vegnèa doparà da ła industria farmaçeutica par fare el levulosio (par i malà de diabete). Ła maniera pi tradisional de magnar i ranpùsołi xe queła de magnarli crui in salata, consà col łardo fuso desfà.