Rubio

Rubio (1057 m s.l.m.) el xe un paéxe de l'Altopian de Asiago formà da łe frasion de du comuni difarenti: Rubio de Basan e Rubio de Luxiana Conco. Łe dó frasion łe xe tacàe intrà de łore ma le ze distanti dai só comuni sentrałi de modo che łe fa praticamente un paexeto soło méso par cónto suo. Dal pónto de vista aministrativo, ła Ceza ła xe sóto el teritorio de Basan mentre el canpaniłe el fa parte de Cónco. I acordi intrà 'sti du comuni qua, parò, i perméte de organixar "normalmente" ła vita e i servisi pùblici del paéxe. Gran parte dei abitanti comunque ła vive sóto Cónco.

Fin al 1938, ła parte "basanéxe" de Rubio ła faxea parte del comun de Valrovina che propio inte el 1938 el se ga unio co Basan.

Da Rubio se ga na beła vixion panoràmica tut'intorno sul Mónte Grapa, łe Pałe de San Martin e el Lagorai; se fa bel ténpo se riva védar anca i Apenini, l'Istria e ła Laguna de Venesia.

El di festivo de Rubio l'è l'8 de setenbre, festa de ła Madona dei Oto ła Natività de Maria.

Curioxità

L'ùnico modo par nar diretamente da Basan a Rubio xe doparar un strodołéto de montagna, mentre par rivarghe in màchina bexon' pasar par n'altro comun, Maròstega: na parte picenina de 'sto paexoto qua, defati, ła fa parte de Maròstega insieme co ła frasion de Pradipaldo.

Rubio el xe famóxo par el sełéno (o sałéno) che se ghe coltiva e par ła Madona del Monte Caina andove che vien fata anca na procesion na volta a l'ano. 'Ntei primi jorni de setenbre se fa anca na sagra de paese dove se magna el sełéno.

D'istà ła xente ła va Rubio anca par védar łe Cave Dipinte, vecie cave trasformàe in òpare d'arte a l'aria verta da l'artista Toni Zarpellon. Xe sta curae da eo dal 1990 fin t'el 2016, da che l'ano non se podaria pì 'ndarghe.