Wikipedia

Difarense intrà łe version de "Forma de goerno"

Navega in tel istorego in manjiera interativa
[Version verifegà][Version verifegà]
← Difarensa pì vèciaDifarensa pì nova →
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
VixuałeWikitesto
p ., replaced: intei → inte i (2)
Targheta: Canbio faxesto co AWB
p fix, replaced: on → un (7)
Targheta: Canbio faxesto co AWB
Riga 1:
[[Imàjine:Forms of government.svg|thumb|upright=1.8|Forme de goerno inte el mondo:
{{legend|#3355dd|[[Repùblica Presidensiałe|Repùbliche presidensiałi]]}}
{{legend|#66bb66|[[Repùblica Presidensiałe|Repùbliche presidensiałi]] (sistema de goerno presidensial, co dełeghe executive, vincołà da onun parlamento)}}
{{legend|#f0e847|[[Republica semipresidensiałe|Repùbliche semipresidensiałi]]}}
{{legend|#ff9a33|[[Repùblica Parlamentar|Repùbliche parlamentari]]}}
Riga 11:
{{legend|#b9b9b9|Paesi che no łe rientra inte i sistemi sora scriti}}]]
 
Ła '''forma de goerno''' xe el modeło organixativo che onun [[Stato]] toe par metare a punto el [[sovranità|poder sovran]]. Pì in xenerałe połe intendarse come ła modałità che el njien ałocà el podere tra i organi portanti del Stato: [[Parlamento]], [[Goerno]] e [[Cao de Stato]]; ła forma de goerno ła xe streta ai raporti che i vien a nasare tra de łori e a i modi che vien d'oparà par ripartire e condividare łe rispetive competense.
 
== Fameje de forme de goerno ==
Tute łe forme de goerno łe se połe dividare in do fameje:
* '''Presidensiałe''': se la lexitimasion del Goerno ła xe direta dal popoło.
* '''Parlamentare''': se a lexitimasion del Goerno ła xe indireta dal popoło, in fati, traerso onun Parlamento che l'è el raprexentante del popoło.
 
Xe ciaro che tute łe forme de Goerno łe xe ligade anca masa a ła storia che ogni singoło stato ga avuo.
Riga 43:
In Inghiltera ghe xe ła cusì dita ''Premiership''.
Qua vive i partii pułiteghi. El Premier xe anca el Leader del Partio pułitego vinsitore de łe elesion, tanto xe vero che se se perde ła Leadership del partio, de sołito el novo Leader se ciapa anca ła ''Premiership''.
El sistema ełetorałe xe majoritario. Ghe xe anca onun Goerno onbra composto da l'opoxision che se rełasiona col Goerno reałe.
 
In [[Germania|Xermania]] invese, sta forma ła ciapa el nome de Cansełierà.
El Cansełiere xe ełeto dal Bundestag (parlamento federałe). Ghe xe la sfidusa ma eła ła xe de tipo costrutivo, inte el senso che prima de poder sfidusar el cansełier in carega, el [[Bundestag]] el ga da elexare onun novo cansełiere. El Sistema ełetorałe qua l'è proporsionałe co onun limite minimo del 5%.
 
En [[Spagna]] el Cao de Goerno e i ministri i xe nominai dal Re dopo ła fidusa parlamentare. Ghe xe anca qua ła Sfidusa Costrutiva.
 
===Semipresidensiałismo===
Oltre a ste do grande fameje ghe n'è na tersa forma, che poemo dire onun smisioto. El '''Semipresidensiałismo'''.
 
Sto qua ga el so sviłupo maxor in [[Fransa]].
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/wiki/Forma_de_goerno"