Difarense intrà łe version de "Ludovico Manin"

Questi el capiva perfetamente de non esare tanto bon de rezsare ła dignità dogałe; non apena el ga capìo de esare el candidato favorìo el ga sercà de schermirse: el ga tacà a dire che ła nobiltà deła so fameja ła gera recente e quindi no 'l gera degno de esare ełeto al dogado, po el se ga prexentà in lagreme a ł'asenblea ełetorałe sconxurando de non ełexarlo. El xe sta invezseinvese ełeto al primo bałotajo con ventioto voti (ł'asenblea ełetorałe ła gera conposta de 41 menbri), e tra el tripudio xenerałe zsircołòsircołò ła voxe ''I ga fato doxe un furlan, la republica xe morta!''. El verbałe deła so ełesion el xe ancora conservà 'nte ła biblioteca de pałazso Giustinian, ałe ''Zattere'' a Venesia. Quando ca ghe xe sta comunicà ł'ełesion, el se ga sentìo małe e el ga dovesto metarse in łeto.

Ałe sedute del ''Magior Consiglio'' dei dì sucesivi, indove a se doveva decidare se cedare ałe richieste fransexi, el se ga presentà pałido e con voxe tremante: [[Napoleon]] el pretendeva ła creasion de on rexime democratego al posto de ł'ołigarchia, ło sbarco de on'armada de 4.000 soldati fransexi a Venesia (e a sarìa sta ła prima volta de on exercito straniero a Venesia da ł'epoca deła fondasion), ła consegna de alcuni capitani venesiani che i gaveva conbatù ł'exercito fransexe invasor in teraferma. El dì [[8 de majo]] el doxe el se ga dichiarà pronto a metare zò łe insegne ducałi 'nte łe man dei capi deła rivołusion, invitando 'ntel contenpo tute łe magistrature ało steso paso: a pare che uno dei consijeri ducałi, tal Francesco Pesaro, el gavese invezseinvese spronà el doxe a scapare a [[Zara (Croazia)|Zara]], posedimento venesian 'nte ła [[Dalmazsia]] ancora fedełe e sicura. El [[12 de majo]] a se ga svolta ł'ultima riunion del ''Magior Consiglio'', in cui, pur non esendo rivà al numaro łegałe, a xe sta decixo de acetar in tuto e par tuto łe richieste de Bonaparte. A se ga decixo anca ło sgombaro dei soldati ''schiavoni'' da Venesia, cusì da non determinare incidenti quando ca fuse entrà in sità i miłitari fransexi. El [[15 de majo]] el doxe el ga łasà el palazo ducałe par ritirarse 'ntel palazo deła so fameja, e i fransexi i xe entrà a Venesia.

A sarìa masa façiłe criticarlo come on omo debołe e responsabiłe deła fine de Venesia. A bisogna invezseinvese dir che ła fine de Venesia ła vegneva da distante, da non èsare sta bona a rinovarse, al vołer mantegnere a tuti i costi magistrature che łe gera oramai inadeguate, de aver mandà fora da Venesia tute łe persone che łe gaveva capìo ca gera necesario on rinovamento. Manin el xe sta sì on doxe debołe e inadeguato, ma profondamente onesto, che no 'l ga mai vołesto fare i so intaresi, che el se ga rifiutà de diventare on pajazso 'nte łe man de Napoleon che, a pì de 70 ani, no 'l gheva ła forsa fixica e morałe di ciapar su e scapar in Dalmazsia. A se ghe deve riconosare - soratuto - el fato che el ga sparagnà a Venesia de èsare bonbardà.