Difarense intrà łe version de "Són"

El '''sónosón''' (dal [[łéngoa latina|łatin]] ''sonus'') el xé ła sensasion creada da ła [[vibrasion]] de un corpo in [[ondixamento]]. Sta vibrasion qua, che'l se spande 'ntel'[[aria]] o 'nte n'altro mexo elàstego, el raxónxe ła [[récia|recia]] che, traverso un conpleso [[mecanismo]] drénto, el xé responsàbiłe de ła creasion de na sensasion de scoltar diretamente łigada a ła natura de ła vibrasion.

Come tute łe [[ónda (fìxica)|ónde]], anca que łe sonore łe xé particołarixae da na [[frequensa]] (che, 'ntel caxo del sónosón el xé in direta, ma miga escluxiva, rełasion co ła percesion del'[[altesa (sónosón)|altesa]]) e n'[[intensità]] (che ła xé in direta, ma miga escluxiva, rełasion co queło che'l vien ciamà "vołume" del sónosón). A ła fin, caraterìstega fondamental de łe onde sonore ła xé ła forma d'onda stesa, che ła influensa queło che'l vien ciamà [[timbro|tinbro]] che i se sénte intrà desferénti tipi de sónosón.

Come tuti i fenòmeni acùsteghi, el sónosón el xé na perturbasion de caràtere de onda che'l se spande co una serta frequensa in un mexo ełàstego. El nùmero de ondixamenti (variasion de presion) al secondo el vien ciamà frequénsa del sónosón e mexurà in sicli al secondo, i [[Hertz]] (Hz).

indove ''c'' el xé ła vełosità del sónosón 'ntel'aria (344 m/s; 'ntel'aria, a ła [[tenperadura]] de 20 °C ed a ła presion atmosfèrega del liveło del mar).

Cognoséndo ła vełosità e ła frequénsa de un sónosón, podémo dónca calcołar ła sóa łonghesa d'onda; a ła frequénsa de 20 Hz, ła łonghesa d'onda ła xé pari a 17 metri, méntre a 20 KHz ła xé pari a soło 17 mm.

Ła vełosità co ła qual el sónosón el se spande ła canbia a seconda del mexo, in particołar l'ełastisità e ła densità.

:<math>c</math> = velosità del sónosón 'ntel mexo considerà

Speso materiałi de alta densità i prexenta anca mòdułi de ełastisità alti e sta roba qua ła ga contribuìo al sparpagnarse de ła convinsion che ła vełosità del sónosón ła sia più alta in un mexo a alta densità rispeto a n'altro de densità più redota.