|
==Carateristeghe ==
'''Par pì informaẑiói veđi [[Gramàtica primieròta]]'''.
Se vedon la storia del Primiér, podon capir che 'l Primierot el é pì vesìn al [[Diałeto vèneto setentrional|dialeto feltrin]] che da quel del rest del [[Diałeto vèneto osidental|Trentin]].
**''l'[[Sguaso|aguàž]]'', ''el [[Bredoła|bedól]]'', ''el calìðen'', ''el [[Sester|ðèrlo]]''.
==IEsenpi verbide la lengua==
===PresenteI đì dela stemàna===
{| class="wikitable"
|-
! Verbo èser !! Verbo a(v)ér<ref>El canbia a seconda dele pronunce</ref> !! Verbo portàr !! Verbo créðer !! Verbo dromìr
|-
| Mi son || Mi ò || Mi porte || Mi créðe || Mi dròme
|-
| Ti ti se || Ti ti à || Ti ti porti || Ti ti creði || Ti ti dròmi
|-
| El/ela el/la é || El el à || El el porta || El el crét || El el dròm
|-
| Noi son || Noi (a)ón || Noi portón || Noi creðón || Noi dromión
|-
| Voi sé || Voi aé || Voi porté || Voi creðé || Voi dromì
|-
| Lori i é || Lori i à || Lori i porta || Lori i cret || Lori i dròm
|}
===Pasato===
{| class="wikitable"
|-
! Verbo èser !! Verbo a(v)ér !! Verbo portàr !! Verbo créðer !! Verbo dromìr
|-
| Mi ère || Mi é || Mi porté-e || Mi creðé-e || Mi dromìe
|-
| Ti ti èri || Ti ti éi || Ti ti portéi || Ti ti créði || Ti ti dromìi
|-
| El/ela el/la èra || El el éa || El el portéa || El el creðéa || El el dromìa
|-
| Noi arène || Noi ène || Noi portène || Noi creðène || Noi dromiène
|-
| Voi arèðe || Voi èðe || Voi portèðe || Voi credèðe / creðèðe || Voi dromièðe
|-
| Lori i èra || Lori i éa || Lori i portéa || Lori i creðéa || Lori i dromìa
|}
=== Forma interogatìva ===
Par le frasi interogatìve va dontaða dopo 'l verbo na partižèla che la canbia a seconda dela persona, ma che la é uguale par tute le forme verbali. Ten sta tabela i esempi dei verbi èser e a(v)ér:
{| class="wikitable"
|-
! Verbo èser !! Verbo a(v)ér
|-
| Son-e ... ? || Ò-(p)e ... ?
|-
| Se-tu ... ? || a-tu ... ?
|-
| E-lo ... ? || a-lo ... ?
|-
| Son-e ... ? || On-e ... ?
|-
| Se-u ... ? || (A)e-u ... ?
|-
| E-li ... ? || A-li ... ?
|}
===Partižipio pasà===
El partižipio pasà de solito el se fà đontandoghe ala radìs del verbo ''-ést'', ntela seconda cogniugažion e ''-ìst'',ntela terža. Ntel parlà parò i partižipi i vèn scurtađi: ad esenpio ''verdést'' devènta ''vèrt'' e ''rompìst'' devènta ''rot''.
Diversamente del taglian inveže, el partižipio dei verbi ausiliari el é diverso.
{| class="wikitable"
|-
! Verbo èser !! Verbo a(v)ér
|-
| Stàt || Bù (A)'''vu'''(to)
|}
==Esempi de la lengua==
===I dì dela stemàna===
Luni, Marti, Mèrcol, Dòbia, Vèndre, Sàbo, Domenega.
* En milion
* En miliardo
===ProverbiProvèrbi===
*Meio brusàr en paes che perder le tradižion
*Se la piova la vien de San Martin, la vien col scudelìn.
===Scioglilengua e filastrochefilastròche===
*Žento žeste de žeule marže.
*Tirìn, tirìn, tirìna / la vècia Giacomina /la lava le scudèle, /la salva le pì brute, /la romp le pì bèle, /despò la và in piaza, /la crompa la salata, /la tasta se la é bona /col far de 'na parona /e tuti i la minciona. /
*Livio Tissot, ''Dizionario primierotto'', ed. Manfrini, 1996.
*''Primiero ieri e oggi''.
==Note==
<references/>
==Voxi corełade==
| 