Difarense intrà łe version de "Gualtiero Bertelli"

[Revixion njiancora controłà][Revixion njiancora controłà]
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
pNessun oggetto della modifica
wikificà
Riga 1:
{{Wvenezsian}}
 
'''Gualtiero Bertelli''' ([[Venessia]], [[1944]]) el xe un musicista e cantautor.
VENESSIAN
 
==Biografia==
Cressuo in 'na famegia de operai, se mete presto a far politica. Studia ale magistrali e po va a insegnar. Intanto xe drio studiar musica e sona anca in un grupo de musica "lisiera".
 
Deside po de meterse a far riserche sula musica popolar veneta, anca influensà dai dischi del "[[Cantacronache]]" che el gaveva scoltà. De solito 'l scrive anca le parole, ma qualche volta scrive la musica anca par i versi de Mario Isnerghi. I so primi testi xe in venessian: Bertelli xe fortemente ligà, infati, al so ambiente social e politico. La lengua venessiana, però, no xe de ostacolo par difonder le so canson. Ale volte se mete anca a scrìver in italiàn, specie co che vol slargar el discorso o vol parlar de robe e persone che no xele stretamente ligae ala so cità. La so lengua, che xe quela dela classe operaia, vorla esprimer na cultura de lota e oposission.
Musicista e cantautor, xe nato a [[Venessia]] nel 1944, cressuo in ‘na famegia de operai, se mete presto a far politica.
Studia ale magistrali e po va a insegnar. Intanto xe drio studiar musica e sona anca in un grupo de musica “lisiera”.
 
Nel 1964 conosse [[Luisa Ronchini]]: con ela e con altri forma el [[Canzoniere Popolare Veneto]] (trad:"Cansonier Popolar Veneto"). Sto grupo ciaparà parte ale lote operaie, ale occupasion dele fabriche de [[Malghera]], ale lote par la casa e cussì via. Sti tosi vorli far vèder le situassion de soferensa, de sfrutamento, de lota, e anca l’oppression de na serta moral da basabanchi. De sto periodo ricordemo la so canson "Ma sti signori" che xe stada scrita proprio co che 'l gera de fassa ale fabriche.
Deside po de meterse a far riserche sula musica popolar veneta, anca influensà dai dischi del “[[Cantacronache]]” che el gaveva scoltà. De solito ‘l scrive anca le parole, ma qualche volta scrive la musica anca par i versi de Mario Isnerghi. I so primi testi xe in venessian: Bertelli xe fortemente ligà, infati, al so ambiente social e politico. La lengua venessiana, però, no xe de ostacolo par difonder le so canson. Ale volte se mete anca a scrìver in italiàn, specie co che vol slargar el discorso o vol parlar de robe e persone che no xele stretamente ligae ala so cità. La so lengua, che xe quela dela classe operaia, vorla esprimer na cultura de lota e oposission.
 
Nel 1967 col Cansonier fa lo spetacolo "[[Tera e Aqua]]". Sempre in sto periodo scrive una dele so canson più famose: "Nina".
Nel 1964 conosse [[Luisa Ronchini]]: con ela e con altri forma el [[Canzoniere Popolare Veneto]] (trad:”Cansonier Popolar Veneto”). Sto grupo ciaparà parte ale lote operaie, ale occupasion dele fabriche de [[Malghera]], ale lote par la casa e cussì via. Sti tosi vorli far vèder le situassion de soferensa, de sfrutamento, de lota, e anca l’oppression de na serta moral da basabanchi. De sto periodo ricordemo la so canson “Ma sti signori” che xe stada scrita proprio co che ‘l gera de fassa ale fabriche.
Nel 1967 col Cansonier fa lo spetacolo “[[Tera e Aqua]]”. Sempre in sto periodo scrive una dele so canson più famose: “Nina”.
Nel 1968 incide “Addio Venezia Addio” (Adio Venessia adio), dove che se parla dela morte de Venessia dovua al fato che ai so poitici no ghe ne importa gnente dei problemi dela zente. Nel 1970 vien fora “I giorni della lotta” (I zorni dela lota): qua se vede ben el tema social e politico e infati Bertelli in sto periodo partecipa a tanti spetacoli fortemente politici, compagnando le prime lote dei studenti e dei operai dei ani ‘70
 
Nel 1968 incide "Addio Venezia Addio" (Adio Venessia adio), dove che se parla dela morte de Venessia dovua al fato che ai so poitici no ghe ne importa gnente dei problemi dela zente. Nel 1970 vien fora "I giorni della lotta" (I zorni dela lota): qua se vede ben el tema social e politico e infati Bertelli in sto periodo partecipa a tanti spetacoli fortemente politici, compagnando le prime lote dei studenti e dei operai dei ani '70.
Lavora anca co la Compagnie teatral “[[Nuova scena n. 5]]”. Nel 1971 el Cansonier Popolar Veneto se divide e alora Bertelli fonda el “[[Nuovo Canzoniere Veneto]]” (Novo Cansonier) e co staltro grupo va anca a cantar ala quinta rassegna “L’altra Italia” dove presenta i problemi e la società de [[Malghera]].
Nel 1975 fa el disco “Mi voria saver” e invense nel 1977, nel disco “Nina”, mete assieme le so canson più famose.
 
Lavora anca co la Compagnie teatral "[[Nuova scena n. 5]]". Nel 1971 el Cansonier Popolar Veneto se divide e alora Bertelli fonda el "[[Nuovo Canzoniere Veneto]]" (Novo Cansonier) e co staltro grupo va anca a cantar ala quinta rassegna "L’altra Italia" dove presenta i problemi e la società de [[Malghera]].
Nel 1980 se presenta ale elession comunali de [[Mira]] (dove adesso ‘l vive), come indipendente, par el [[Partito Comunista Italiàn]], el vien eleto e po deventa anca assessor ala cultura e ala pubblica istrussion. Lavora all’IRRSAE del Veneto dirisendo un progeto par la formassion dei insegnanti ala musica.
 
Nel 2007 se candida de novo a Mira par le comunali, par na lista civica ciamada “[[Vivi Mira]]”, de centrosinistra, ma sto giro no ‘l xe vegnìo eleto.
 
----
 
Nel 1975 fa el disco "Mi voria saver" e invense nel 1977, nel disco "Nina", mete assieme le so canson più famose.
 
Nel 1980 se presenta ale elession comunali de [[Mira]] (dove adesso 'l vive), come indipendente, par el [[Partito Comunista Italiàn]], el vien eleto e po deventa anca assessor ala cultura e ala pubblica istrussion. Lavora all’IRRSAE del Veneto dirisendo un progeto par la formassion dei insegnanti ala musica.
 
Nel 2007 se candida de novo a Mira par le comunali, par na lista civica ciamada "[[Vivi Mira]]", de centrosinistra, ma sto giro no 'l xe vegnìo eleto.
 
== Qualche Canson ==
=== Nina ===
''Nina ti te ricordi''<br/>
''quanto che gavemo messo''<br/>
''a andar su 'sto toco de leto''<br/>
''insieme a far a l'amor.''
 
''Sie ani a far i morosi''<br/>
''a strenserla franco su franco''<br/>
''e mi che gero stanco''<br/>
''ma no te volevo tocar.''
 
''To mare che brontolava''<br/>
''«Quando che se sposemo»;''<br/>
''el prete che racomandava''<br/>
''che no se doveva pecar.''
 
''E dopo se semo sposai''<br/>
== Nina ==
''che quasi no ghe credeva''<br/>
''te giuro che a mi me pareva''<br/>
''parfin che fusse un pecà.''
 
''Adesso ti speti un fio''<br/>
Nina ti te ricordi
''e ancuo la vita xe dura''<br/>
quanto che gavemo messo
''a volte me ciapa la paura''<br/>
a andar su 'sto toco de leto
''de aver dopo tanto sbaglià.''
insieme a far a l'amor.
 
''Amarse no xe no un pecato,''<br/>
Sie ani a far i morosi
''ma ancuo el xe un lusso de pochi''<br/>
a strenserla franco su franco
''e intanti ti Nina te speti''<br/>
e mi che gero stanco
''e mi so disocupà.''<br/>
ma no te volevo tocar.
''E intanto ti Nina te speti''<br/>
''e mi so disocupà.''
 
=== Mi voria Saver ===
To mare che brontolava
''Mi voria saver''<br/>
«Quando che se sposemo»;
''perché 'st'aria xe ciara''<br/>
el prete che racomandava
''e 'sta zente sbasia''<br/>
che no se doveva pecar.
''che speta el siroco;''<br/>
'''sto mar grosso che va''<br/>
''soto un cielo de piombo''<br/>
''e che porta lontan''<br/>
''un sol povaro e stanco.''
 
'''Sta zente va, no varda el tempo''<br/>
E dopo se semo sposai
''ciapa do strasse che impegnisse un burcio''<br/>
che quasi no ghe credeva
''la sbarca più in là, dove l'aria xe scura''<br/>
te giuro che a mi me pareva
''ma l'aqua no riva, la se sente sicura.''<br/>
parfin che fusse un pecà.
''Sicura de no morir co i ossi bagnai''<br/>
''ma neri de un fumo che no se ferma mai''<br/>
''de un carbon duro e nero come una tomba''<br/>
''ti piansi la to tera, casa nova no basta.''
 
''Ti rimpiansi do muri''<br/>
Adesso ti speti un fio
''in sima a un canal''<br/>
e ancuo la vita xe dura
''e ti serchi la speranza''<br/>
a volte me ciapa la paura
''de tornarghe doman.''<br/>
de aver dopo tanto sbaglià.
''Ma te spaca i polmoni''<br/>
'''st'aria nera de piera''<br/>
''e te par che no riva''<br/>
''mai 'sta primavera.''
 
''Anca la piova de geri te par benedeta''<br/>
Amarse no xe no un pecato,
''ti seri i balconi, ti te slavi da la spussa''<br/>
ma ancuo el xe un lusso de pochi
''ti cori in terassa a ciamar su i fioi''<br/>
e intanti ti Nina te speti
''co parla Marghera tase i disperai.''<br/>
e mi so disocupà.
''Ti tasi ogni giorno e ti pensi che mai''<br/>
E intanto ti Nina te speti
''ti dovevi lassar el to campo e la to casa.''<br/>
e mi so disocupà.
''Morir forse negai no xe la nostra condana,''<br/>
''ma senza respirar, o brusai de 'na fiama.''
 
''Po ti conti che in fondo''<br/>
''sento e trenta xe tanto''<br/>
''sento e trenta mila al mese''<br/>
''paga tute le spese.''<br/>
''Viver poco te basta''<br/>
''cassar fora la miseria''<br/>
''se no basta se spera''<br/>
''de poderse salvar.''<br/>
''E ti te senti mal serà tra do foghi''<br/>
''co l'aqua che cresse e col fumo che tira''<br/>
''tornar no se pol, restar no se vive,''<br/>
''crepar xe la sorte che el paron ne destina.''<br/>
''Tornar no se pol, restar no se vive,''<br/>
''crepar xe la sorte ch'el paron ne destina.''<br/>
''Tornar no se pol, restar no se vive,''<br/>
''crepar xe la sorte ch'el paron ne destina.''
 
=== MiMa voriasti Saversignori ===
''Da 30 giorni semo de bando''<br/>
''par diminusiòn de personal''<br/>
''vintitrè òmeni i ga cassà fora,''<br/>
''tutto un'inverno sensa lavorar...''
 
''Ma 'sti signori che 'desso dise''<br/>
 
''che da un bel toco la guera xe finìa''<br/>
Mi voria saver
''che i vegna a veder la polisia''<br/>
perché 'st'aria xe ciara
''come che spara, come che copa''<br/>
e 'sta zente sbasia
''che i vegna a veder, tra un timbro e staltro,''<br/>
che speta el siroco;
''tra un discorso e un'inaugurasiòn''<br/>
'sto mar grosso che va
''come 'sto popolo pien de malani''<br/>
soto un cielo de piombo
''viva da cani, morto di fame''
e che porta lontan
un sol povaro e stanco.
 
'Sta zente va, no varda el tempo
ciapa do strasse che impegnisse un burcio
la sbarca più in là, dove l'aria xe scura
ma l'aqua no riva, la se sente sicura.
Sicura de no morir co i ossi bagnai
ma neri de un fumo che no se ferma mai
de un carbon duro e nero come una tomba
ti piansi la to tera, casa nova no basta.
 
Ti rimpiansi do muri
in sima a un canal
e ti serchi la speranza
de tornarghe doman.
Ma te spaca i polmoni
'st'aria nera de piera
e te par che no riva
mai 'sta primavera.
 
Anca la piova de geri te par benedeta
ti seri i balconi, ti te slavi da la spussa
ti cori in terassa a ciamar su i fioi
co parla Marghera tase i disperai.
Ti tasi ogni giorno e ti pensi che mai
ti dovevi lassar el to campo e la to casa.
Morir forse negai no xe la nostra condana,
ma senza respirar, o brusai de 'na fiama.
 
Po ti conti che in fondo
sento e trenta xe tanto
sento e trenta mila al mese
paga tute le spese.
Viver poco te basta
cassar fora la miseria
se no basta se spera
de poderse salvar.
E ti te senti mal serà tra do foghi
co l'aqua che cresse e col fumo che tira
tornar no se pol, restar no se vive,
crepar xe la sorte che el paron ne destina.
Tornar no se pol, restar no se vive,
crepar xe la sorte ch'el paron ne destina.
Tornar no se pol, restar no se vive,
crepar xe la sorte ch'el paron ne destina.
 
 
== Ma sti signori ==
 
 
Da 30 giorni semo de bando
par diminusiòn de personal
vintitrè òmeni i ga cassà fora,
tutto un'inverno sensa lavorar...
 
Ma 'sti signori che 'desso dise
che da un bel toco la guera xe finìa
che i vegna a veder la polisia
come che spara, come che copa
che i vegna a veder, tra un timbro e staltro,
tra un discorso e un'inaugurasiòn
come 'sto popolo pien de malani
viva da cani, morto di fame
 
RIT.
 
''E che no i vegna a dirne "pase"''<br/>
''finchè se vive in 'sta maniera''<br/>
'''che non se pol gnanca parlar''<br/>
''sinò i te spara, i te cassa in galera''
 
''Ghe vol el coragio dei disonesti''<br/>
''per dirne "pase" in 'ste condisiòn''<br/>
''Forse co i altri la xe finìa, 'sta bruta guera, ma no col paròn. ''
 
 
----
 
== Colegamenti esterni ==
 
Biografia e qualche canson (in italiàn) [http://www.ildeposito.org/sezioni/view_autore.php?id_autore=4]
 
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/wiki/Gualtiero_Bertelli"