Difarense intrà łe version de "Tesùo"

Un '''tesùo''' el xéxe n'ogeto fato traverso un [[intreso]] de [[fiło|fiłi]] perpendicołari infrà łóri; l'operasion necesaria par reałixarlo ła se ciama [[tesidura]].

El xéxe costituìo da dó ełeménti: l'''ordimento'' o ''caéna'', overosìa l'insieme de fiłi tirai in vertical sul [[tełèr]], e ła ''trama'', ùgnoło fiło che'l core orixontal da na parte a st'altra del'ordimento.

Par méter insieme dei fiłi che i fasa un tesùo, ghe xéxe bixogno che sti qua i gabia na serta łonghésa, rexisténsa e ełastisità: ste propietà łe caraterixa ła fibra tèsiłe.

El [[coton]], el xéxe ła fibra natural più doprada: łe só megio caraterìsteghe łe xéxe ła capasità de asorbir [[aqua]], ła rexisténsa al całor e al'uxo e un preso bastansa baso. El [[lin]] el xéxe più costoxo e difìsiłe da fiłar e tèser del coton, ma'l xéxe più rexisténte e'l fa traspirar ben ła [[pełe]]. Ła [[càneva]] ła xéxe un gran ixołante tèrmego e ła rexiste perfetamente a łe [[tarma|tarme]] e a ła [[mufa]]. Altre inportanti fibre naturałi łe vien dal [[coco]] e da ła [[juta]]. Se pol far tesui intresando anca [[erba|erbe]] e ła [[pagia]].<ref>[http://www.gtdesign.it/fibre.asp Fibre naturałi]</ref>

Ła [[łana]] ła xéxe el primo material tèsiłe de orìxene [[anemal]]: ła vien in gènere cavada da łe [[piègora|piègore]], co łe varie sotospece che łe canbia el vałor del prodoto, anca se spéso se cava fibre anca da [[cameło|camełi]] e [[cavra|cavre]]. Na fibra special ła xéxe ła [[séda]], un fiło prodoto da ła [[pavégia]] ''[[Bombyx mori]]'' có che ła fa el bòsoło.

Ła conosénsa de ła [[chìmega orgànica]] ła ga perméso ła creasion de fibre sintèteghe, [[połìmero|połìmeri]] de unità bastansa pìcołe: łe più inportanti łe xéxe el [[nailon]], el [[polièstere]] e l'[[acrìlico]].

El modo de alternar trama e ordimento el crea, a secónda del nùmero de salti, desferénti armaùre o intresi. I più inportanti i xéxe:

* [[Raxo]], raporto 4:1 e 1:4, co un lato luxénteluxente e st'altro opaco.