Sisma d'Osidente
Co Sisma de Osidente se intende ła crize de l'autorità papałe che par cuazi cuarant'ani, dal 1378 al 1418, ła ghea ledesto ła Ceza osidentałe su ła onda del scontro intrà papi e antipapi par el controło del sojo pontefiso, dividindo l'Eoropa cristiana in du corenti rivałi.
| ||
| Sorte | Sisma  | |
|---|---|---|
| Intervało de tenpo | 1378 - 1417 | |
|
| ||
.jpg)
La crize ła ghea vesto orìzene inte un contesto de crize e trasformasion de l'antigo sistema feudałe che no el respondeva pì a łe ezijense de na socetà in ràpido canbiamento. La Ceza romana ła gaveva da tenpo perdesto el so roło culturałe e sociałe che el ła gaveva contradistinta inte i sècołi prima e che ła gaveva rendesta indispensàbiłe par l'ezercìsio del podere. Sul pian pułìtego el conflito intrà el re de Fransa Fiłipo el Beło e papa Bonifaso VIII, contraponesti inte el tentativo de afermarse cofà poderi asołuti, el zera desbocà inte łe lote intrà Guelfi e Ghibełini.
Ste tension cuà e confliti łe ghea portà, inte el 1309, i papi a insediarse a Avignon. Ghe ga vołesto 70 ani prima che papa Gregòrio XI el tornase Roma; el so sucesore, Urban VI, ełezesto al conclave del 1378 no el zera sta vedesto de bon òcio dai cardenałi fransezi che, pensando iłezìtema ła so nòmena, dopo sìncue mezi i ghea ełezesto un antipapa, Clemente VII, dando scumìsio al sisma co du contenporànee sucesion pontifise. L'intiera cristianità ła se ghea dividesto su łe du ubidiense, chi che el ubidiva al papa de Roma, chi al papa de Avignon (Clemente VIIel gaveva trasferio là ła so sede). Numarévułi i zera stai i tentativi de recuzir el sbrego intrà łe do parte: un concìlio de Piza, indizesto inte el 1409, co l'intension de deponer i du papi antagonisti e ełèzarghene uno novo, Lisandro V, el ghea pezorà ła situasion. El sisma el ze sta reconponesto solché inte el 1417 co che, de sevente del concìlio de Costansa, ła cristianità ła se gavea catà unia soto de ła guida de un sìnguło papa: Martin V.
Sibè che el concìlio de Costansa no el gavese negà l'autorità papałe, sta cuà ła ghene zera ndà fora profondamente indebołia. La teoria del conciliarismo ła se ghea afermà in dispeto de l'asołutismo pontifiso che el zera emerzesto inte ła reforma del XI sècoło a l'època de papi autoritari cofà Gregòrio VII.
Notasion canbia
Altri projeti canbia
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Sisma d'Osidente
Linganbi foresti canbia
- Occidènte, Scisma d'-sapere.it, De Agostini.
- (IT, DE, FR) Sisma d'Osidentehls-dhs-dss.ch, Disionàrio stòrego de ła Svìsara.
- (EN) Western SchismEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
| Controło de autorità | LCCN (EN) sh85118132 · GND (DE) 4141008-7 |
|---|