Difarense intrà łe version de "Resorzimento"

{{quote|Ła paroła [[Itałia]] ła xe nal'è n'espresiòn giografica, na qualificasiòn checla riguarda ła łéngoa, ma che no ga el vałor połitico che i sforsi dei d'ideołogi rivolusionari i tende a inprìmarghe.|[[Klemens von Metternich]], nota invià al conte [[Dietrichstein]], [[2 de agosto]] [[1847]]}}

{{quote|GavémoGhemo fato l'Itałia; seas trata desoadeso de far i itałiani.|[[Massimo D'Azeglio]], discorso de ła seduta inaugurale del Parlamento itałiano, [[18 de febraro]] [[1861]]}}

Col termine '''Risorgimento''' ła storiografia ła indicał'intende el periodo de ładła storia d'[[Itałia]] durante el qual ła penìxola itałiana ła xeł'è stà unificà połiticamente. El termine el tende a fornir na n'interpretasiòn en poxitivo del periodo, come rinàsita de nadna entità nasional par łongo tenpo perdùa. Per quanto ła vixion ideałistica del periodo ła sia rifiutà da diverse interpretasion moderne, el termine el xel'è ormai sostansialmente acetà e gàel ga asunto na valensa storigastorica, pì che ideałistica.

Ła prima fàxe del Risorgimento ([[1847]]-[[1849]]) ła vede el sviłupo de vari movimenti rivołusionari e de nadna guera anti austriaca (ła [[Prima Guera de Indipendensa]]), ma łala xe sarasarà co un sostansiałe ritorno al "statu quo ante". Ła seconda fàxe,la maturà in tel bienio [[1859]]-[[1860]] ([[Seconda Guera de Indipendensa]]), ła porta molto avanti el proceso de unificasion e ła xe sara co ła proclamasion del [[Regno ded' Itałia]]. L'unificasion ła xeł'è stà dopo conpletà col'anesiòn del [[Veneto]] in tel [[1866]]mile otsento santasie ([[Tersa Guera de d'Indipendensa]]) e queła de d'[[Roma]], cavedal deło Stato Pontificio, el [[20 de setenbre]] [[1870]] (Roma ła deventeràdventarà l'ano dopo cavedal de l'Itałia unìa).

Ała fine del Risorgimento, però,a ghè restà ancora dełedłe tere [[Iredentismo|iredente]], cioè gnancora ricongiunte cołaco ła madrepatria, tra cui [[Trento]] e [[Trieste]], che łe vegnaràvgnarà unìeunì a l'Itałia sołosoł con ła [[Prima guera mondialmondiale]].