Difarense intrà łe version de "Francesco Petrarca"

'''Francesco Petrarca''' ([[Areso]], [[20 de lujo]] [[1304]] - [[Arquà Petrarca|Arquà]] [[1374]]) el xé stà un [[poeta]] e [[łiteratura|scritor]] [[itałia]]n. L'òpara par ła qual Petrarca el xé noto da tute łe parte el xé el ''[[Canzoniere (Petrarca)|Canzoniere]]''. Petrarca, anca se el se considarase soratuto, come tuti i intełetuai del so ténpo, un autor de łéngua łatina, el ga avuo un róło esensiałe par ła crésita de ła poexia itałiana en volgar.

L'òpara łìrega de Petrarca, come el xé sta sotołineà da ła crìtega, ła tién de fato en ea tute łe esperiénse de ła poexia itałiana de łe orìxene, faxéndo però na sełesion dal punto de vista de ła [[mètrega]] (drio stabiłir ad exémpio presixe règołe sul'acentasion degl [[endecasìłabi]] che ai ténpi de [[Dante Alighieri|Dante]] ła gera ancor manco codificada) e 'ntei argoménti (drio esclùder dal cànon temàtego i ełeménti goliàrdisi e reałìsteghi che 'ntel Dosénto i gera stai prexénti e che i 'ndava vanti a verghe suceso 'ntel [[XIV sècołosecolo|Tresénto]]) chel gà influensà davèro tuta ła poexia a vègner. El fenòmeno del [[petrarchismo]] el xé parte de un dei capìtołi più complési 'nte ła storia de łe tradision łeterare europee.

Petrarca ghe scrive del só amor par Laura, incontrada 'ntel [[1327]] e existia par vèro, anca se queła de łe poexie ła xé più na creasion poètega del'autór, e el cónta ła guera che ła se fórma en łu infrà el pensièro de Laura vista come [[pecà]] e Laura ogeto del só amor. Ghe xé anca poexie de caràter połìtego, moral, ecc... St'òpara qua ła se sera co un'invocasion a ła [[Maria (mare de Gesù)|Vèrxene Maria]].