Difarense intrà łe version de "Val Venosta"

[Revixion njiancora controłà][Revixion njiancora controłà]
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
VolkovBot (discusion | contribusion)
p Bot: Canbio: ru:Финшгау
VajotwoBot (discusion | contribusion)
p Bot: Fixing redirects
Riga 1:
[[Imagine:Comunità comprensoriali Alto Adige.svg|right|320 px|thumb|Comunidà conprensoriałi del Alto Àdexe]]
Ła '''Val Venosta''' (en [[lengua todésca|todésco]] '''Vinschgau''', en [[lenguałéngoa ladinaładina|ladin]] ''Val Venuesta'') ła xé na val del'[[Alto Àdexe]] osidental.
 
==Storia==
Riga 6:
 
==Giografia==
Dal [[Paso de Rexia]], dove el nase l'[[Àdexe]] ła riva fin a łe porte de [[Meran]], fasendo ła parte pì osidental de ła Provincia de Bolxan. Ła confina a nord co l'[[Austria]], a ovest co ła [[Svìzera|Svìsera]], a sud co ła [[Łonbardia]] e el [[Trentin]] e ad est col [[Burgraviato]].
 
Ła val ła xé prima en diresion nord-sud, poi (da [[Sluderno]]) en diresion ovest-est. Ła xé sormontada dal [[Grupo del'Ortles]] a sud-ovest e da łe [[Alpi Venostane]] a nord-est. L'[[Ortles]] (3.906 m slm) tra łe vałi de Solda e Trafoi (comun de Stelvio) el xé el mónte pì alto del Trentin-Alto Àdexe. Ai sói pié se cata el [[Paso del Stelvio]] (2.760 m slm) co ła famoxa strada panoràmega particołarmente inportante par ła storia del [[siclismo]] su strada.
Riga 14:
Drio na legenda che deso ancó ła par vèra par un mucio de venostani, ma ciaramente smentida dai stóreghi, el Mónte Sol el sarìa stà antigamente coverte da grande foreste de querce, che łe sarìa stade tagiade par fornir ła legna necesaria a ła costrusion de [[Venesia]].
 
El fondoval fin a łe bonìfieghe asbùrgiche del [[XVIII sècołosecoło|XVIII]]/[[XIX secoło|XIX sècoło]] el gera en prevałensa pałudoxo, e dópo ła Val Venosta ła xé rivada a meridarse el nome de "granaro del Tirol" par ła conclamada fertiłidà dei sói tereni. Deso ła xé caraterixada da veramente grande piantagion de [[pomer]], che łe fa l'agricoltura ancó l'atividà pì comun (un quarto de ła popołasion ativa ghe cata ocupasion). L'altro modor del'economia local el xé el turismo, sia de istà che invernal, anca se ła Venosta no ła xé cusì rica de infrastruture turìsteghe come altre xone del'Alto Àdexe. Pìcene industrie łe xé presente en squaxi tuti i comuni de ła val. Ghe xé anca na reda caviłar de axiende artigianałi e comersałi a gestion famegiar.
 
Arente el paso de Rexia se cata ła diga del [[łago de Rexia]], el pì granda łago del'Alto Àdexe, dove el canpaniłe del paéxe imerso de [[Curon Venosta]] el spunta da łe aque (el paéxe el xé stà recostruì pì en alto dópo ła costrusion de ła diga 'ntel [[1950]]).
Riga 23:
 
==Comunidà comprensorial de ła Val Venosta==
Ła Comunidà Comprensorial Val Venosta ła xé stada fondada 'ntel [[1962]] (ła prima fra łe 8). I sói 13 comuni i covre un teritorio conplesivo de 1.442 km² e i conta sirca 34.300 abitanti. Ła léngua pì asè parlada (>95%) el xé el [[lénguałéngua todésca|todésco]].
 
Ła prinsipal localedà e de fato cavedal (sede del conprensorio) ła xé [[Siłandro]].
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/wiki/Val_Venosta"