Difarense intrà łe version de "Bretagna"

{{Divixion aministrativa

|Nome locałe = {{fr}} Bretagne, {{bre}} Breizh

|Panorama =

|Abitanti = 3175064

|Axornamento abitanti = 2009

|Fuxo orario = +1

|PIL =

|PIL paromo =

|Imaxene locałixasion = Bretagne map.png

|Mapa = Bretagne region relief location map.jpg

}}

 

La '''Bretagna''' ,'''Breizh''' par [[Łéngoa brètona|breton]], la xe na region de la [[Fransa|Franza]] nord-ocidental.

 

 

== Situazion Zeografega ==

Co na superficie de 27.209 km², la conprende la penisola che la se destira par 240 km sul [[Osèano Atlàntego|Oçeano Atlantego]] intra'l [[canal de la Manega]], al nord, e el [[golfo de Biscaja]], al sud, [[Rennes]] ła xe ła so capitałe. ła popołasion (1999), ła xe de 2.906.197 abitanti.

la Bretagna la xe una de le region francesi que pì la gode de la mazor longhezza de le coste. Tradizionalmente, se ga destinvìo inte la region costiera (l'Armor, el lido) da la region centrale (l'Argoat).

=== Clima ===

Ła Bretagna ła gode de un clima oseánego, tenperà, su tuto el łongo del łitorałe, co débołi diferense de temperadura intra'l [[utuno|autun]] e el [[inverno]]. El vento de nordest el dòmina el nord. łe piove ve xe frecoenti, però de poca intensità. Inte na stesa jornada, el xe normałe che i se alterne el ciaro e el siel cuert. ła vexetasion ła xe abondante. Inte ła antighedà, ła Bretagna ła jera na rejòn de '''bocage''', łe tipeghe bariere de àlbari intra i canp, però ła reorganixasion de łe parsełe inte i ani 60 (ła consentrasion parcełaria) ła ga ełiminà na gran parte de ła vexetasion che ła bordava i canp.

 

Ła Bretagna ła xe conposta storicamente da do àree łenguìstiche: ła Bretagna inferior, o Breizh Izel a ovest (Finistère, Morbihan e parte de ła Côtes-d'Armor) onde se parla ła [[łéngoa brètona]], inparentada al gałexe e al cornico. Inte ła Bretagna superior, Breizh Uhel a l'est (Ille-et-Vilaine e Loire-Atlantique) onde se parla dei diałeti neołatini (langue d'oïl) conosesti col tèrmine de gało.

 

Cofà tante łéngoe rejonałi in [[Fransa]], e dopo na severìsima połitica anti-brètone del stato fransexe, l'uxo del brètone el xe diminuìo tant, a vantajo del fransexe, soratuto durante el [[XX secoło]]. El xe stà inte i ani '60 che el [[łéngua fransexe|fransexe]] el ga superà el [[łéngoa brètona|brèton]], ma a partir dai [[ani '70]] el brètone el se ga risvejà, invese i difensori del [[gałò|gało]] i ga scumisià a farse senti dai [[ani '90]]. Uncuò ghe xe pi o manco 300.000 persone che łe parla el [[łéngoa brètona|brèton]].

 

* el scudo de ermełin, sernìo dal duca Joani III inte'l 1316 par sostituir qûeł łà vecio de ła dinastìa de Dreux.

* ła nova bandiera bretone ła xe ciamada Gwen ha Du (Bianco e Moro). ła xe formada da łe coe de ermełin su fondo biancho a łe quałe Morvan Marchall el ga xontà inte'l 1923/1925 9 bande bianche e more orixontałi, rapresentanti i nove paexi/vescovadi tradisionałi brètoni, par modernixarlo. El ghe somejava, cusita, a łe bandiere dei paexi demograteghi o emansipai cofà i [[Stati Unii de ła Mèrica|Stati Unii]], ła [[Gresia|Grecia]] o ła [[Regno Unìo|Gran Bretagna]].

* n'antro enblema el xe ła coa de ermełin.

 

== Note ==