Lina Merlin

Lina Merlin - a l'anagrafe Angelina Merlin - (Pozzonovo, 15 de otobre 1887 – Padova, 16 de agosto 1979) ła xe sta na dona [[połitego |połitega]] [[Itàłia |itałiana]], membro de ła Asenblea Costituente e prima itałiana a esare ełeta al Senato.

Lina Merlin

Biografia
Nasimènto	(it) Angelina Merlin Posonovo (Itàlia)
Mòrte	(91 ani) Pàdoa (Itàlia)
Liogo de sepełimento
Deputà de ła repùblega d'Itałia
5 de zugno del 1958 – 15 de majo del 1963 Lejislatura III legislatura della Repubblica Italiana (it)
Senadore de ła Repùblega d'Italia
25 de zugno del 1953 – 11 de zugno del 1958 Lejislatura II legislatura della Repubblica Italiana (it)
Senadore de ła Repùblega d'Italia
18 de apriłe del 1948 – Lejislatura I legislatura della Repubblica Italiana (it)
Deputato inte l'Asenblea Costituente d'Itàlia
Dati personałi
Formasion
Atività
Posto de laoro
Ocupasion
Partio

El so nome el xe łigà a ła lexe n. 75 entrà in vigor el 20 de setenbre 1958 - conosesta come Lexe Merlin - co cui a xe sta abołia ła prostitussion łegałizà in Itàlia.

Ła maestrina sociałista

Orixinaria de Cióxa, fioła de Giustina Poli, insegnante, e Fruttuoso Merlin, segretario comunałe a Pozzonovo, inte el Padovan.

Fin quando ła xe diventà granda ła ga vivesto a Cióxa. Ła se ga diplomà maestra ełementare da łe suore e po' ła se ga trasferìo a Grenoble, in Fransa, dove ła ga ben inparà el fransexe sia ła łéngua che ła łeteratura, materia, stì'ultima indove ła se ga anca łaureà.

Ła se fa presto notar par el so spirito indipendente, ła briłanteza e i rajonamenti e, soratuto, par ła so determinassion.

Inte el 1919 on amigo ła invita a far parte del movimento fasista: a ghe xe bisogno de organizar łe done e eła ła par ła persona ideal. Lina ła capise che el fasìo no 'ł fa par eła parché ła se sente atrata invesse dai ideałi del sociałismo che ła ritien pì arente a ła so mentałità e a ła so moral.

Ła se ga iscrito perciò al Partio Sociałista Italian, tacando a cołaborar al periodico "La difesa delle lavoratore", indove in seguito ła diventarà diretor. Ła cołabora col deputato sociałista Giacomo Matteotti a cui ła ghe dixe de łe viołenze fate dai fasìsti inte el padovan.

Zà ałora ła xovane maestra Lina Merlin ła tacava a rendarse conto de łe condision in cui łe viveva łe done del cioxoto e del Połexine, quasi tute mujer de pescadori o marinai łasàe de frecuente da sołe dai marìi, che par via del so laoro i stava via anca par parèce setimane. Łore łe se prostituiva par qualche picoło luso, o senplicemente par fame, ai benestanti łocałi.

Ła miłitansa antifasista

Quando, inte el 1925, dopo ca zera sta copà Matteotti, Mussolini, in manco de vintiquatro mexi ła vien arestà sinque volte. Inoltre inte el 1926 ła vien łicensià dal so łaoro de insegnante parché ła se ga rifiutà de giurare fedeltà al regime, obligatorio par i inpiegati publichi.

In seguito a ła descoverta del conploto par atentar a ła vita del duce da parte de Tito Zaniboni, el so nome el xe sta scrito inte l'ełenco dei "soversivi. Lina quindi ła se trasferise a Miłan dove ła pensa ca sia pì difisiłe esare catà. Lì ła taca a cołaborar co Filippo Turati, ma ła vien arestà e condanà a sinque ani de confin in Sardegna, inte na łocałità de ła Barbagia dove ła vien colpìa da ła povertà e da l'aretrateza de ła rejon. Anca in chel posto sperdù ła riese a conquistarse el rispeto e ła fiducia dei abitanti del posto, e soratuto de łe done, insegnàndoghe a łexare e a scrivare a qualcuna.

Tornà a Miłan inte el 1930, durante na riunion clandestina ła incontra el dotor e ex deputato sociałista de Rovigo Dante Gallani, che el resta colpìo da ła so ełoquenza. I se marida inte el 1932, ma apena quatro anni dopo el more. Restà vedova a 49 ani, ła ciapa parte ativamente a ła Rexistensa, dando ai partigiani ła strumentasion medica e i livri del marìo, catando fondi e vestiario par i partigiani, e insieme a Giovanna Barcellona, Giulietta Fibbi, Laura Conti, Elena Drehr, Ada Gobetti e Rina Picolato ła costituise i "Gruppi di difesa della Donna e par l'Assistenza ai Volontari della Libertà". Da na stima fata a guera finìa, inte i GDD in tuta Itàlia a se cuntava sirca 59 000 done. Da sta organizasion a xe nata l'Unione Donne Italiane.

Inte sto periodo Lina ła ciapa parte a azion de guera partigiana, ris-ciando pì volte ła vita. Ła xe sta caturà dai nazisti, ma ła xe rieusìa a scapar. Ła scrive articołi sol periodico sociałista clandestin Avanti!, e inte ła so caxa de via Catalani 63 Lelio Basso, Sandro Pertini, Rodolfo Morandi e Claudia Maffioli i organiza l'insuression. El 27 de apriłe 1945 ła vien nominà dal CLNAI Comisario par l'Istrusion de tuta ła Łonbardia.

Ł'ełesion a ła Costituente e al Senato

Dopo ła Łiberasion Lina ła se trasferise a Roma a ła diresion nassional del PSI ciapando famiłiarità co l'anbiente połitego de ła cavedal, dove l'astuzia e el carierismo i pareva dominanti inte ła nova clase dirigente, e inte el contenpo distanti da ła so concesion de ła połitega. Inte el 1946 ła vien ełeta a ła Asenblea Costituente.

I so interventi inte el dibatito costitussionałe i xe sta determinanti par ła tuteła dei diriti de łe done, e i ga łasà on segno indełebiłe inte ła Carta Costitussionałe dal momento che a eła a se deve łe parołe de l'articoło 3: "Tuti i sitadini... i xe uguałi davanti a ła lexe, sensa distinsion de seso", co łe cuałi a vegneva posta ła baxe giuridica par rimovare tute łe discriminasion e i inpedimenti de łexe a ła piena parità de diriti tra omo e dona, che el xe sta senpre l'obietivo prinsipałe de ła so atività połitega. Ła xe inoltre degna de nota l'opara de mediasion da eła exercità tra opinion contraposte riguardo a ła stexura de l'articoło 40, concernente el dirito de siòparo, proponendo na formułasion anałoga a queła prexente inte el preanboło de ła Costitusion de ła IV repùblega fransexe.

Candidà dal PSI inte el cołejo de Rovigo, ła xe sta ełeta al Senato de ła Republica el 18 de apriłe del 1948. Ła zera l'unica dona a far parte del Senato inte ła prima łegislatura republicana, e fin dai primi dì de ła so atività parlamentare ła ga dedicà tuti i so sforsi al mijoramento de ła condision feminiłe in Itałia, e inte el stansiamento de risorse par ło sviłupo del Połexine dopo l'ałuvion del 14 de novenbre del 1951.

Ła łota a ła prostitusion de Stato

Uno dei punti cardine, se non el prinsipal, de l'opara połitega de Lina Merlin ła xe sta ła bataja par abrogar ła prostitusion łegałizada in Itałia, tegnando drio l'exenpio de l'ativista fransexe (e ex prostituta) Marthe Richard, che xà inte el 1946 ła gaveva fato saràre łe caxe de tołeransa in Fransa.

Inte ła so bataja, Łina Merlin ła ga savesto mostrar tuta ła so tenacia e ła zera bona a rebate in modo tajente a łe batute, talvolta poco cavałeresche, che łe ghe vegneva de frecuente dà inte i coridoi de Palasso Madama dai cołeghi mas-ci.

Mai prima de ałora na dona in połitega ła zera sta tanto discusa, de frecuente detestada, comunque minacià e coerta de insulti. Del resto a zera ła prima volta che in Itàlia a se discoreva a łongo e co tanto acanimento condìo da fervor ideołogico de sesso] e de schei.

I ultimi foghi

Ła Merlin ła ga continuà inte i ani seguenti l'aprovasion de ła so famoxa lexe, ła so atività parlamentar, co altri inportanti interventi łegislativi a favor de ła condision feminiłe e contro łe discriminasion ai dani dei pì debołi.

A eła a se deve, tra l'altro, l'abołision de ła infamante scrita "fioło de N.N." che el vegneva meso sui ati anagrafeghi dei trovatełi, l'equiparasion dei fiołi naturałi ai fiołi lexitimi in materia fiscal, ła lexe so łe adosion che ła ełiminava łe disparità de lexe tra fiołi adotivi e fiołi propri, e ła sopresion definitiva de ła cusidita "clauxoła de nubiłato" inte i contrati de łaoro, che ła inponeva el łicensiamento a łe done che łe se maridava.

Ła so caparbietà e ła so inflesibiłità co se stesa e coi altri, nonché el nervoxo de pareci omani no i ghe gaveva perdonà ła sconparsa de łe caxe sarà, łe ghe ga procurà ostiłità e inimicissie parfin inte l'anbito del so steso partio, che ai scuminsi dei ani sesanta el zera drio spostarse da l'opoxision intransigente verso ła cołaborasion co 'ła Democrazia Cristiana che de lì a poco ła gavarìa dà vita ai governi de "centrosinistra", e che ła soportava senpre manco ła so intranxigenzaa de miłitante apasionà.

Inte el 1961 a ghe vien fato saver che el partio no 'l intende ripresentare ła so candidadura inte el cołejo de Rovigo, dove che ła zera sta riełeta inte el 1953 e inte el 1958, e ła ga reagìo sbregando ła tesera. Inte el so discorso de comiato ła ga dito che łe idee łe xe sì inportanti, ma łe camina coi piè dei uome, e eła no ła ghe ne podeva pì de "fasisti riłexitimai, analfabeti połiteghi e servi del stałinismo".

El ritiro da ła sèna połitega

Rivà a 65 ani, e nonostante łe exortasion dei so sostenidori che i ła vołeva oncora candidada anca inte łe ełesion del 1963 come indipendente, Lina Merlin ła ga decixo de ritirarse da ła połitega par tornar a vivare inte ła so caxa de Miłan.

Ła so autobiografia ła xe sta publicà soło inte el 1989, diexe ani dopo la so sconparsa.

Bibliografia

• Lina Merlin e Carla Barberis, Lettere dalle case chiuse,Milano, Edizioni del Gallo 1955
• Rina Macrelli, L'indegna s-ciavitù: Anna Maria Mozzoni e la lotta contro la prostituzione di Stato Roma, Editori Riuniti 1981
• Lina Merlin, La mia vita a cura di Elena Marinucci, Firenze, Giunti 1989
• Anna Maria Zanetti (a cura) La senatora. Lina Merlin, un «pensiero operante». Venezia, Marsilio 2006
• E' in lavorazione un documentario su Lina Merlin (2007). Materiali e informazioni inte el sito www.linamerlin.it [1] Archivià il 22 de marso 2018 in Internet Archive.

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Lina Merlin