Un tsunami, sunami (dal japoneze

Maramoto de l'Osèano Indian del 2004


[tsu], 'porto' o 'baja', e 


[nami], 'onda'[1]) o maremoto, maramoto (dal latin mare, 'mar', e motus, 'movimento' o 'moto')[1][2] el ze un moto ondozo anòmało del mare, orizenà el pì de łe volte da un teramoto sotomarin arente de ła costa e pì raramente da altri avegnimenti che i conporta un spostamento repentin de na granda masa de àcua cofà, par ezénpio, na frana, un'erusion volcànega sotomarina o l'inpatamento de un corpo cełeste cofà un meteorite o un asteròide)[3].

De sòłito, par i maremoti de orìzane sìsmega łe onde łe ga na anpiesa modesta e łe ze poco notàbiłi in mar verto e i consentra ła so forsa desfadiva arente de ła costa cuand cheo, par colpa del fondałe manco profondo, łe se eleva e łe se roversa inte el drentotera. L'intensità de un maremoto el ze in rełasion co ła cuantità de àcua spostada inte el momento de ła formasion de l'isteso maremoto.

El tèrmano tsunami o sunami el ze japoneze (el primo) e vèneto de orìzane japoneza (el secondo) e letaralmente el signìfega "onda inte el porto", e el deriva dal fato che un maremoto el ga l'atitùdene de sorpasar łe defeze portuałi che invese łe proteze da l'ordenàrio moto ondozo. El tèrmano tsunami el ze sta a volte doparà dai mezi de comunegasion in magnera inpròpia, par ezénpio: tsunami de jaso, tsunami de neve, tsunami de nùvołe[4].

A ze invese sbajà denotar un maremoto col tèrmano onda anòmała (in ingleze rogue wave o freak wave), che in oseanografia el denòmena un fenòmano netamente destinguesto, no ligà a avegnimenti repentini che i pròvoca movestamenti de grande mase de àcua[5].

Notasion canbia

  1. 1,0 1,1 Glosario de tsunamis (PDF), in Colección Técnica de la COI, vol. 85, París, 2019, pp. 48 págs..
  2. Modeło:DRAE
  3. Barbara Ferreira, When icebergs capsize, tsunamis may ensue, in Nature, 17 de abril de 2011. entrada il 27 de abril de 2011.
  4. Mario Di Vito. "Uno tsunami di nuvole all’orizzonte sull’Adriatico." Il Manifesto, 13/03/2019ilmanifesto.it.
  5. Intervista Prof. S. Tinti Archivià il 26 marzo 2011 Data inte l'URL no conbazante: 26 de marso 2011 in Internet Archive.


Altri projeti canbia


Linganbi foresti canbia



Controło de autoritàLCCN (ENsh85138348 · GND (DE4261303-6 · BNE (ESXX541964 (data) · NDL (ENJA00573521
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Tsunami&oldid=1158790"