Venetikà
Ła Venesia (in łatin Venetia, in grego Βενετικὰ, "Venetikà") el ze stà on distreto aministradivo de’l Ezarcado d’Italia creà inte’l ano 584 da’l inperador bizantin Maurisio, ełimenando ła presedente eparchìa anonaria. Ła fin de’l distreto ła se verìfega inte’l 697 co el deventa Dogado de Venesia.
Storia e estension
canbiaŁa Venesia ła fazeva parte de l’eparchìa anonaria, formada inte’l 580, che ła controłava i teritori restài bizantini drio ła costa adriàtega setentrionałe (łaguna vèneta, Ravena e Picenum) insenbre a enclavi in emilia, lonbardìa e calche sità vèneta come Patavium (Padoa) e Opitergium (Oderso). In breve tenpo i Łongobardi i concuista tute łe sità łontane da ła costa e a i Bizantini ghe resta sołamente ła zona visina a’l mare. El sistema de łe eparchìe no’l jera pì ùtiłe par protezar i confini daspò soło cuatro ani da ła so creasion (da parte de Tiberio II). Łe vien ełimenàe da l’inperador Maurisio creando unidà aministradive menori, co’l scopo de defendarse co major vełosità e prontesa. Ła Venesia ła deventa cusì na realtà spartìa da łe altre, proteta da on sistema de fortifegasion che sircuiva ła łaguna. ‘Sto modeło aministradivo el continua fin a’l 697, co el vien sostituìo da’l dogado come altre realtà za prezenti inte ła penìzoła. Da’l dogado se venjarà a formare ła Repùblega de Venesia che ła restarà par łongo tenpo soto l’influensa bizantina ma otenjendo ma senpre major independensa man man che l’inpero el se indebołiva.