Voltaire
François-Marie Arouet pì noto co ło pseudonimo de Voltaire (Parigi, 21 de novenbre 1694 – 30 de majo 1778) xe stà un fiłoxofo, scritor e dramaturgo fransexe.
Voltaire | |
(FR) François-Marie Arouet | |
Sitadinansa | Regno di Francia |
---|---|
Nasimento | 21 de novenbre 1694, Parixe |
Morte | 30 de majo 1778, Parixe |
Xenidori | Marguerite d’Aumard (mare) François Arouet (pare) |
Łéngue parlae | Łéngua fransexe |
Ocupasion |
|
Stiłe de vita | vegetarianismo |
Educà a | Lycée Louis-le-Grand |
Premi | Mérite per la Scienza e l'Arte e membro della Royal Society |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
« Łe strie łe ga smeso de esistare quando che gavemo smeso de bruxarle. » | |
(Voltaire)
|
« A non me piaxe par gnente queło ca dixì, ma a difendarò fin ała morte el vostro dirito de dirlo. » | |
(atribuia a Voltaire[1])
|
El nome de Voltaire[2] el indisołubilmente ligà ała corente fiłoxofica de ł'Iłuminismo, de cui el xe sta uno dei animatori e dei esponenti prinsipałi.
BiografiaCànbia
De formasion umanistega, el proveniva da na fameja siora, el ga studià dai giansenisti e i gexuiti del cołejo Louis-le-Grand. El suceso deła raprexentasion deła so prima tragedia, Œdipe (Edipo, 1718), ło ga rexo çełebre e apresà.
El xe sta meso in prexon do volte (1717-1718 e 'ntel 1726) ała Bastija, a cauxa (ła prima volta) de ł'iriverenza espresa in versi 'nte i confronti del reggente. Co ła publicasion del poema La Ligue del 1723, scrito durante ła prexonìa, el ga otegnùo ł'asegnasion de na pension da parte del re. Ł'opara ła sarà novamente publicà col titoło de Enriade 'ntel 1728.
NoteCànbia
- ↑ Tałe citasion, comunemente atribuia a Voltaire, ła cata in realtà riscontro soło inte on testo deła scritrice mericana Evelyn Beatrice Hall, intitołà The Friends of Voltaire, del 1906. Ła citasion no ła ga altresì alcun riscontro in qualsivoja opara de Voltaire.
- ↑ Ł'orixine del nome Voltaire, adotà dal fiłoxofo 'ntel 1717, no ła xe serta. Ricordemo alcune ipotexi:
- podarìa esare de ł'anagrama de Arouet LJ (le jeune, el xovane) in letare arcaiche in cui J a se scriveva I e U si scriveva V, AROVET LI diventa VOLTAIRE, opure
- del nome de on feudo picinin posedù da so mare.
Prèdecesòr: | Segio 33 de ł'Académie française | Sucesor: |
---|---|---|
Jean Bouhier | 1746 - 1778 | Jean-François Ducis |
Controło de autorità | VIAF (EN) 36925746 · ISNI (EN) 0000 0001 2128 0652 · SBN (IT) IT\ICCU\CFIV\000105 · Europeana agent/base/59833 · LCCN (EN) n80126267 · GND (DE) 118627813 · BNF (FR) cb11928669t (data) · BNE (ES) XX960938 (data) · ULAN (EN) 500354532 · NLA (EN) 35153427 · BAV ADV12212227 · CERL cnp01270875 · NDL (EN, JA) 00459873 · WorldCat Identities (EN) n80-126267 |
---|