Prunus armeniaca
rimandamento da Armelinaro
L'armełinaro (Prunus armeniaca L.) el ze on'àlbara apartegnente a ła fameja de łe Rosacee[1], e al zènere Prunus.
| Prunus armeniaca L. | |
 | |
| Clasifegasion sientìfega | |
|---|---|
| Regno | Plantae |
| Clase | Magnoliopsida |
| Fameja | Rosaceae |
| Zènaro | Prunus |
| Spece | Prunus armeniaca |
| Nomenclatura binomenałe | |
L. | |
| Sinònemi | |
| védarse ła sesion inte el testo | |
| Nomi comuni | |
| armełinaro, armełiner | |
El fruto che el produze el ga nome armelin. Linneo el credéa che el fuse orizenàrio de l'Armenia (Iran) - da cuà riva el nome sientifico "prunus armeniaca" - ma ła pianta ła zera prezente in Cina. El armełinaro el ze stà inportà in Eoropa dal Roman Lucius Licinius Lucullus.
DescrisionCànbia
La ze na pianta de mèdia grandesa, alta dai 5 ai 7 m.
Le foje łe ze a forma de cor col màrzene dopiamente seghetà.
I fiori i ga el càłeze e coroła pentameri, i ze bianco-ròzei, ùgnołi o in cópia. La fioritura ła avien, come in tuti i Prunus, prima de ła fojasion.
I fruti i ze de łe drupe vełutae de color zalo-naranson.
AversitàCànbia
Intrà i fonghi patòzeni che ciapa l'armelinaro, i pì inportanti i ze el corineo, la moniliosi, el mal del pionbo parasitàrio e i marsumi radegałi da Armillaria mellea e Rosellinia necatrix.
Intrà i inseti, i pi importanti i ze la mosca mediterànea de ła fruta (Ceratitis capitata), la tignola oriental (Cydia molesta), el rodilegno rosso (Cossus cossus), la cosineja bianca (Diaspis pentagona) e l'aspidioto (Quadraspidiotus perniciosus).
ProdusionCànbia
| I majori produtori de armełinaro inte el 2018[2] | |
|---|---|
| Stato | Produsion (tonełae) |
 Turchia |
750.000 |
 Uzbekistan |
493.842 |
 Iran |
342.479 |
 Algeria |
242.243 |
 Itàlia |
229.020 |
 Spagna |
176.289 |
 Pakistan |
128.382 |
 Fransa |
114.785 |
 Japon |
112.400 |
 Ucraina |
111.670 |
TasonomiaCànbia
Prunus armeniaca ła ze stada descrivesta da Carlo Linneo e publegà in Species Plantarum 1: 474. 1753.[3]
NotasionCànbia
- ↑ (EN) Prunus armeniaca, in The Plant List. entrada il 24 maggio 2016.
- ↑ (EN) Food and Agriculture Organization of The United Nations, FAOSTATfao.org. entrada il 7 agosto 2020.
- ↑ Prunus armeniaca, in Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. entrada il 20 de zenaro de 2015.
- ↑ En Nombres botánicos
- ↑ Prunus in F. Gaffiot, Dictionnaire Latin-Français, Hachette, Paris, 1934.
- ↑ Prunus armeniaca in PlantList/
Altri projetiCànbia
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Armelinaro
Wikispecies el detien informasion so Armelinaro
el detien schemi gràfeghi so
Linganbi forestiCànbia
- (EN) Prunus armeniacaEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
| Controło de autorità | GND (DE) 4262466-6 · NDL (EN, JA) 00560286 |
|---|