Corente ełetrega

Ła corente ełetrega ła xe un qualsiasi moto ordinà de cariche ełetronighe, definìo operativamente come ła quantità de carica ełetrega che atraversa na determinada superfise inte el unità de tenpo.
Ła corente convensionałe xe definìa come el fluso de carica poxitiva, anca se in realtà ła corente ełetrega ła xe sołitamente realixà atraverso un moto ordinà de ełetroni all'interno de un condutor ełetrego. Tałe convension ła xe stà oparà pà ła prima 'olta da Benjamin Franklin.

Raprexentasion del moto de cariche ełetreghe poxitive (+) o negative (-) (tipicamente ełetroni) inte un condutor. Convensionalmènte, el verso de ła corente xe queło de łe cariche poxitive, e quindi oposto al verso del moto de i ełetroni.

L'intensità de corente ełetrega, indicà uxualmente có'l sinboło I, xe asunta come grandesa fondamentałe inte el Sistema Internasional. Ła so unità de mexura xeło l'ampere (A), e da esa se ricava l'unità de mexura de carica ełetrega, el coulomb, che corisponde a ła carica ełetrega trasportà da na corente de un ampere inte el unità de tenpo.
Ła corente ełetrega ła pol essar mexurà diretamente co un amperometro, ma sto metodo richiede l'interusion del sircuito, e talvolta pol essar un inconveniente. Ła corente pol anca essare mexurà sensa interonpare el sircuito, tramite el rilevamento del canpo magnetico da esa xenerà. I strumenti uxai par questoi conprende: sensori a efeto Hall, morseti e spire de Rogowski.

Definision

Se consideri un condutor de sezion S atraverso el cuałe ghè xe un moto ordinà de cariche. Se definise corente ełetrega ła quantità de carica ełetrega $\Delta Q$ che inte el intervało de tenpo $\Delta t$ atraversa ła superfise S:

$I=\lim _{\Delta t\to 0}{\frac {\Delta Q}{\Delta t}}={\frac {dQ}{dt}}$

Ła corente ełetrega, ła xe donca na quantità scałare.
El canpo ełetrego conpie un laoro so łe cariche: eso realixa un trasferimento de potensa dal canpo a łe cariche in moto.
Tałe laoro xe dato da:

$dL=dq\Delta V=I\Delta Vdt\$

Ła potensa sviłupada dal canpo ełetrego ła xe quindi:

$W={\frac {dL}{dt}}=I\Delta V$

Schema de un sircuito ełetrego inte el cuało xe inserìo un amperometro (A) pà ła mixurasion de ła corente che sircoła inte un ramo del sircuito.

Densità de corente

Ła densità de corente, indicà co ła litera J, xe definìa come el vetor el cui fluso atraverso na superfise A raprexenta ła corente ełetrega che atraversa tałe superfise:

$I=\int _{A}\mathbf {J} \cdot \mathbf {{\mbox{d}}A} =\int _{A}\mathbf {J} \cdot {\hat {n}}\,{\mbox{d}}A$

Sia N el numaro dei portatori de carica par unità de vołume, ognuno de esi de carica q, che i se move entro el condutore co vełosità $\mathbf {v} _{d}$, dita vełosità de deriva, che ła xe parleła o antiparaleła a ła diresion del canpo ełetrego. Ełora ła carica che fluise inte el unità de tenpo atraverso na sezion A del condutor xe:

$I=\int _{A}Nq\mathbf {v} _{d}\cdot \mathbf {n} dA$

andove $\mathbf {n}$ xe el versore normałe a ła superfise A. El vetor densità de corente xe quindi definìo come:

$\mathbf {J} =Nq\mathbf {v} _{d}$

Ła densità de corente ga ła stesa diresion de ła vełosità de deriva dei portatori de carica e verso che dipende da ła carica del portatore steso: concorde co ła vełosità de deriva inte el caxo de carica poxitiva, discorde inte el caxo de carica negativa (come l'ełetron).

Bibliografia

• Corrado Mencuccini, Vittorio Silvestrini, Fisica II, Napoli, Liguori Editore, 2010, ISBN 978-88-207-1633-2.

• Jerry D. Wilson, Antony J. Buffa, Fisica 3, Milano, Principato, 2000, ISBN 88-416-5803-7

Varda anca

• Elitronega
• Ełetron

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so corente ełetrega