ESwatini

El eSwatini, ufisialmente Regno de l'eSwatini, conosesto fin al 2018 cofà Swaziland el xe on Stato picenin de l’Àfrica del Sud.
El confina col Mozanbico a est e col Sudàfrica a ovest.

ESwatini
Umbuso weSwatini (ss)
Bandiera Stema
Ino	Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati (it)
Bomò	«Siyinqaba» «We are a fortress» «Ние сме укреплението» «A royal experience» «Մենք ամրոց ենք» «Wir sind die Festung» «Som la fortalesa»
Pozision
26°29′S 31°26′E
Cavedaƚe	Lobamba e Mbabane
Popołasion
Totałe	1 124 753 (2017)
Łéngua	inglezo swati (it)
Zeografia
Parte de	Africa del Sud
Àrea	17 364 km²
Ponto pì alto	Emlembe (it) (1,862 m)(1,862 m)
Ponto pì baso	Maputo (it) (21 m)
Rente a	Sudàfrica Mozanbico
Dati istòreghi
Creasion	6 setenbre 1968
Organizasion pułìtega
Forma de goerno	monarchìa asołuta
Òrgano lejislativo	Parliament of Eswatini (en)
• Re dello Swaziland (it)	Mswati III di Eswatini (it) (25 apriłe 1986)
• Prime Minister of Eswatini (en)	Themba N. Masuku (it) (13 disenbre 2020)
Economia
PIL nomenałe	5.716 (-->)
Moneda	lilangeni dell'eSwatini (it)
Còdazi de identifegasion
Fuzo oràrio	South African Standard Time (en) UTC+2
Domìnio de primo liveło	.sz
Prefiso tełefònego	+268
Tełèfono d'emerzensa	.sz
Istòrego
← British Swaziland (en)
Sito ufisiałe

Etimołozia

El só nome vien da ła tribù pi grosa, i Swazi.

Zeografia

Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Ziografia de l'eSwatini.

El paexe el xe montagnóxo al est; el teren el se sbasa verso ovest.

Gh'è tanti fiumi che pasa par el eSwatini.

El Paexe el ga senpre dei mominti de séco.

A ovest se cata łe savane e łe foreste pluviałi.

Storia

Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Stòria de l'eSwatini.

Antighità

I primi abitanti del eSwatini i xere i khoisan, un grupo de caciatori racojitori che el vivéa in tuta l’Àfrica del sud.
I khoisan i xe stà mandà via dai grupi bantu che i ga invadesto el teritorio.

Par ła fin del XI secolo, i bantu i controlaa tuta ła zona che pi tardi ła deventarà ła tera dei sotho e dei nguni, i grupi etnici pi grandi che vive inte el Sudafrica.

Modernità

Quando i boeri i se ga moso da ła region del Cao, el re Sobhuza I l’è stà bon de conservar l’independensa.
Dopo ła secónda guera boera (1899 – 1902) i inglexi i ga ocupà el regno e i ło ga trasformà in on protetorato.

Indipendensa

El eSwatini l’è rivà a l’indipendensa el 6 de setenbre del 1968.
El re Sobhuza II l’è stà riméso sul trono e el ga regnà fin a ła morte, inte el 1982.

Só fiol, re Mswati III l’è ndà sù al trono e el goerna co só mare, come che vol ła tradision: el re el xe el aministrator de ła nasion, só mare ła xe l'autorità spirituałe del Paéxe.
El re Mswati no'l se preòcupa mìa de vìvar inte el luso mentre che i só sùditi i xe tra i pi poareti de l’Àfrica. El re el dopra i schei de ła nasion par conprarse màchine e fabricar viłe par łe só mojere.

Zeografia połitega

El eSwatini el xe ła ùltima nasion co na monarchìa asołuta in tuta l’Àfrica.

El re no'l vol gnanca ła democrasia, e tuti i partii i xe vietadi.

Popołasion

Etnie

Ła majorìa de ła popołasion i xe swazi, un grupo bantu de ła faméja dei ngoni.
Gh'è puchi zulu e afrikaaner.

Rełigion

I cristiani i xe el 83% (i catòleghi xe al 6%), el resto i segue ła religion tradisionałe.

Società

Ła majorìa dei swazi i vive ne łe zone rurałi.
Ła concentrasion de zente ła ga portà a utilizar masa i prai e l’acua.

El nùmaro dei małài de AIDS el xe el pi alto de tuto el móndo (39% de ła popolasion el xe infetà).

Economia

Ła zente, parò, ła xe tra ła pi poareta del continente: el 70% de ła popołasion el vive sóto el livel de povertà . Ła majorìa de l’economìa ła xe in man ai bianchi. Puchi schei i vien utilizà par el sviłupo.

El eSwatini l’è uno dei Paixi africani co pi risorse.
El ga na agricoltura de susistensa, fortemente influensada da i mominti de séco, anca parché el 60% de ła tera el xe del re, e el resto de conpagnie el xe foresto.
Parò el eSwatini l'esporta legname, ananasi, e coton.
Carbon e diamanti i vien scavà su łe montagne.

Ła industria pi granda l’è queła dei concentrati par far bìbite, ła xe na conpagnia mericana.

Curioxità

Tuti i ani, el re el va védar ła reed dance, el "bało de łe cane".
El xe só dirito de tórse na nóva mojer tra una de łe bałerine, che łe ga da èsar vèrgini e łe bała nude.

Nota

Portałi:
• Portałe de Africa
|