Giovanni I Partecipazio
Zuani Partesipasio (...) el ze stà, drìo la tradision, el 12º doze de'l Dogado de Venesia.
  | |
| Biografia | |
|---|---|
| Nasimènto | sèculo VIII |
| Mòrte | 836 (Gregorian) Gravo (Itàlia) |
| 12o Doxe | |
| 829 – 836 ← Giustiniano Partecipazio (it)  – Pietro Tradonico (it) → | |
| Atività | |
| Posto de laoro | Venèsia |
| Ocupasion | |
| Fameja | |
| Fameja | Partecipazio (it) |
 | |
|
| |
Menbro de ła fameja patrisia de i Parteciàci, segondo fio de'l doze Angelo Partecipazion e de Elena, Giovanni el ze stà da sti asosià a'l trono, intorno a'l 817, come co-Dux, inte'l tentadivo de instaurar na sucesion dinàstega. A'l retorno però de'l fradeło mazor Giustiniano da ła mision diplomàtega a Costantinòpułi che ła ło ga tenjùo łontan par diversi tenpi, cuesti el revéndega par se steso a'l pare ła corezensa e Giovanni el ze stà deposto e eziłià a Zara.Da cuà el ze riusìo cuindi a fuzir prima in Sclavonia e cuindi a razónzer a Bergamo l'inperador de i Franchi Ludovico el Pio, par dimandarghe sostenjo e protesion. Cuesti parò, intensionà de no danezar i raporti co Venesia e l'Inpero Bizantin, el ga consenjà presto a i anbasadori veneti che i ze rivà a reclamarlo. Cusì Giovanni e ła só muger i ze stà de novo eziłiài, ma stavolta a Costantinòpołi, dove el ze restà par scuazi un desenio.
Dogado
canbiaDopo che so pare el ze morto inte'l 827 e el ze stà sostituìo da'l vecio Giustinian, 'st’ùltemo, restà sensa fiołi e pensando che ła fine ła fuse visina, el ga desizo de reciamar Giovanni da l’eziłio e nomenarlo co-Dux in extremis, inte'l 829 .
El primo de i problemi che el novo doze el se ga catà ad afrontar el ze stà el retorno inprovizo de'l deposto Obelerio Antenoreus, el predecesor de só pare, dopo oltra vinti ani de asensa e eziłio a Costantinòpołi. El ze rivà a Vigilia, na sità de łaguna visin a Metamauco, rancurando un pochi de òmeni leałi a łu e reciamando par sé el dogado, co el sostenjo, a cuanto pare, de'l novo re de l’Itałia Lotario . Insoma, sia Vigilia che Malamocco i se ga schierà co łu, ma Giovanni el ga reazìo brutalmente e rapidamente: el ga dà fogo e el ga destruzesto tute e do łe sità, el ga copà Obelerio e el ga mostrà ła testa a i rebełi come avizo. Infin el ga piantà el trofeo macabro a'l confin co le tere de Lotario.
Calche ano daspò, tutavia, Giovanni el ga dovesto scanpar da Venesia a l’inperador Ludwig, par via de na difondesta revolta interna, organizada da serti notabiłi visini a ła caza de i Partecipazio, de cui Giovanni el se fidava e che cuindi e che ła ło ga ciapà de sorpreza. El posto de doze el ze stà ocupà da'l tribun Pietro Caroso, che comuncue el ze restà łì par manco de sìe mezi. Dopo aver istigà na revolta popołare, el Participazio el ga reciapà el poder orbando e casando via l'usurpador. El poder el ze stà donca ciapà in man a'l véscovo de Olivolo Orso Partecipazio e a i tribuni Giovanni Marturio e Basilio Tribuno, mentre i partezani de Caroso, tra cui Domenico Monetario, i ze stài copài. El Doze Giovanni el ze stà bon de tornar in seguresa in sità, in tenpo de consagrar ła bazéłega de San Marco, scominsiada da so fradeło, e farla ła nova capeła pałatina, metendo lì el primicerio .
El retorno, parò, no'l ze durà tanto: el conportamento ditatoriałe de'l Participazio e ła sielta de Giovanni de vénjer in acordo co i pirati zlavi che i menasava el comersio veneto infati i ga provocà ła reasion de i nobiłi sitadini che, na sera de'l 836, guidài da'l Mastalici, i ga fato na inboscada su'l doze dopo 'ver lasà ła catedrałe de San Pietro a Olivolo, el ło ga arestà, el ło ga tonsurà e el ło ga costreto a consacrarse come clero a Grado, na sità dove che el ze morto presto.
Bibliografia
canbia- Samuele Romanin, Storia documentada di Venezia, Pietro Naratovich tipografo editor, Venezia, 1853.
Altri projeti
canbia
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Giovanni I Partecipazio
el detien schemi gràfeghi so
