Marco van Basten

Cheło che te ghè schcià el rimanda a sta voxe, parché el xe on so sinònemo o el vien esplegà cuà drento. rimandamento da Marco Van Basten
Ła version stabiłe ła xe stà verifegà el 9 dis 2022. Ghe xe canbiamenti a modèłi e/o file in sta version in atexa de revixion.

Marcel o Marco van Basten (Utrecht, 31 de otobre 1964) el ze stà un zogador de bałon atacante e ałenador ołandeze che'l ga zogà par un serto parìodo anca in Itałia, miłitando inte ła scuadra de'l Milan.

Infotaula de personaMarco van Basten

Cànbia el vałor in Wikidata
Biografia
Nasimènto(nl) Marcel van Basten Cànbia el vałor in Wikidata
31 de otobre del 1964 Cànbia el vałor in Wikidata (60 ani)
Utrecht (Paezi Basi) (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Dati personałi
Altura188 cm Cànbia el vałor in Wikidata
Atività
Ocupasion
Nasionałità sportivaPaezi Basi Cànbia el vałor in Wikidata
Sporbałon
golf (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
SpeciałitàAttaccante (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Cariera
  Scuadra
1981–1987 AFC Ajax (it) Traduzi 133(128)
1987–1995 Associazione Calcio Milan 147(90) Cànbia el vałor in Wikidata
  Scuadra sportiva nasionałe
1981–1981   nazionale Under-21 di calcio dei Paesi Bassi (it) Traduzi 15(13)
1983–1992   nazionale di calcio dei Paesi Bassi (it) Traduzi 58(24) Cànbia el vałor in Wikidata
  Ałenador
2004–2008   nazionale di calcio dei Paesi Bassi (it) Traduzi
2008–2009 AFC Ajax (it) Traduzi
2012–2014 Sportclub Heerenveen (it) Traduzi
2014–2014 Alkmaar Zaanstreek (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Partisipante in
zugno 1UTC 2008campionato europeo di calcio 2008 (it) Traduzi
zugno 1UTC 1992campionato europeo di calcio 1992 (it) Traduzi
1990Campionato mondiale di calcio 1990 (it) Traduzi
zugno 1UTC 1988campionato europeo di calcio 1988 (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata

IMDB: nm1408376
X: MarcoVanBasten Instagram: marcovanbasten Musicbrainz: 808c0dfb-6e3a-4af1-9256-1308ae0ac3ac FIFA: 41373 UEFA: 411

Considarà intrà i mejo zogadori de ła storia de'l calcio,[1][2][3] in carièra el ga senjà 314 gol (dei cuałi 277 co łe scuadre de club, 24 co ła nasionałe ołandeze e 13 co ła nasionałe Under-21), finìa premaduramente a l'età de sołi 28 ani a cauza de alguni infortuni, anca se ofisialmente l'anuncio de'l só retiro l'è stà dà inte'l 1995, co'l zogador el gaveva 30 ani.[4] Enblema de l'Ajax e de'l Milan,[5] in maja rosonera el ga conponesto un ecesional trio insenbre ai conasionałi Ruud Gullit e Frank Rijkaard, sìnboło de nùmarozi sucesi de ła scuadra ałenada da Arrigo Sacchi.[6]

El ze stà el primo dei dieze xogadori a senjar na cuaterna in t'una ùnjoła partìa de UEFA Champions League, oltra ad èsar l'únego (insieme a Silvio Piola) ad aver siglà almanco un gol a onji scuadra de Serie A da łu afrontada.[7]

Biografia

canbia

Da só mujer Liesbeth el ga avùo tre fiòłi, Rebecca, Angela e Alexander. El pratega el golf come hobby.[8]

Carateristeghe tecneghe

canbia

El pì rafinà ed ełegante sentravanti de'l calcio moderno, l'únego che'l savese dansar so łe ponte de un fìzego siclòpego., op. cit., Emanuele Gamba so la Repubblica


Soranomenà el cinjo de Utrecht,[9][10] van Basten el gera un sentravanti dotà de tècnega ecesionał nonché de notevołe ełegansa[11] e rapidità inte i movimenti,[12][13][14] nonostante el fixzgo inponeéte;[10] cel oniugava ła grasia de'l trecuartista co ła concretesa de'l vero canonier.[10][15] Abiłe con entranbi i pìe,[10][16] in poseso de un tiro potente e presizo sia in corsa sia da fermo,[10] concreto anca inte'l zogo par aria e inte łe acrobasie,[17] el mostrava un insieme de caraterìsteghe par łe cuałe el ze retenjùo uno tra i pì forti e conpleti atacanti de senpre.[10][12][18] Ła só granda intełigensa tatica[10] e ła só vizion de zogo ła ło rendeva capase de azir anca łontan da l'area de rigor[15] o dazendo łe spałe a ła porta aversaria, rendéndoło anca un presiozo omo-assist.[10][14][18] El gera anca un esełente regorista: in carièra el ga metesto a senjoo 51 penalty so 55 tirà.

Carièra

canbia

Zogador

canbia
Scominsi
canbia

El scumisia zogar a calcio a sìe ani, cuando só pare Joop, ex zogador e canpion dei Paezi Basi inte'l 1958, ło afida ai tecnisi de łe scuadre de Utrecht, prima l'EDO (1970-1971),[19] drioman l'UVV (1971-1980) e infin l'Elinkwijk (1980-1981).[20][21] A 12 ani Leo Beenhakker el serva invano de ingagiarlo inte'l Feyenoord.[21]

Inte'l 1981 el pasa a l'Ajax de Johan Cruijff. Un ano drìo, inte l'avril de'l 1982, el debuta co ła nasionałe Under-18 ołandeze a'l torneo Juniores de Cannes, senjando tri gol a l'Itałia inte ła finałe par el terso posto[22].

1981-1987: łe stazon a l'Ajax e l'afermasion definitiva
canbia
 
Van Basten all'Ajax sołeva ła KNVB beker del 1986-1987

Inte l'Ajax el ezordise in prima scuadra el 3 de apriłe 1982, a 17 ani e mezo, contro el NEC Nijmegen: van Basten entra in canpo pròpio a'l posto de Cruijff e el riese senjar un gol a'l só ezordio co i łanseri. Inte i do ani sucesivi van Basten el pasa dai 9 gol in 20 partìe de'l 1982-1983 ai 28 gol in 26 partìe inte ła stazon 1983-1984 inte ła cuała el ze caocanonier. Ła stazon drìo l'Ajax el ze e da novo canpion dei Paezi Basi e Van Basten da novo mejo marcador co 22 gol.

Inte ła stazon 1985-1986 co 37 gol in 26 partìe, el se łaurea par ła tersa volta caocanonier, vinsendo ła Scarpa d'oro e contribuindo al suceso dei łanseri in KNVB beker. El 1986, tutavia, el senja anca l'inisio dei só guai fìzeghi: el ze colpìo da epatite virałe e el ga da fermarse tre mezi; a desenbre, durando ła partìa Groningen-Ajax, el se infortuna a ła caécia drèta dopo na incrozàda co un aversario. El sèvita zogar ma a ła fine el ga da farse oparar in Zvisara. El torna in canpo 3 mezi pì tardi, inte ła finałe de Coppa delle Coppe tra Ajax e Lokomotive Lipsia (1-0), in cui el senja de testa el gol desiziov a'l 21'[23] e el sera el canpionato oncora caocanonier. Co'l dèsputa ła finałe de Coppa delle Coppe, el ze dezà ofisialmente un zogador de'l Milan, par cui cueła ła sarà ła só ùltema aparision co ła maja dei łanseri. Ła desizion de'l trasferimento ai rosoneri ła stà dovùa a'l fato che inisialmente A ze stà ła Fiorentina ad acuistarlo, ma a cauza de'l mancà pagamento de'l contrato l'acuisto no'l se ga concretizà.

1987-1988: l'arivo al Milan, l'infortunio e'l scudeto
canbia

Marco van Basten el riva inte l'istà de'l 1987 al Milan, che'l ło ingagia a parametro UEFA, pagando 2 miłion de franchi zvìsari,[24] sìrca 1,75 miłiardi de łire. In rosonero el se prezenta suito al só novo pùblego senjando inte ła prima partìa in Coppa Italia contro el Calcio Bari. El senja anca inte'l debuto in canpionato a Piza, ma riva anca el primo stop: l'altra caécia ła scominsia darghe problemi dopo ła gara de Coppa UEFA contro l'Espanyol. El se òpara darecao e el resta inativo 6 mezi. Co'l torna in canpo, el Milan el ze a ła rincorsa de'l Napoli, e el senja i gol desizivi contro l'Empoli a San Siro e contro ła scuadra de Maradona, inte ła desiziva partìa zogada e vinsesta a'l San Paolo, co cui el Milan el vinse el scudeto.

1988-1991: łe vitorie intarnasionałe co Sacchi
canbia

Galvanizà da ła vitoria de l'Europeo conseguìa in Zarmània Ovest co ła nasionałe Oranje, Marco, coadiuvà dai só conasionałi Ruud Gullit e Frank Rijkaard, el se pone l'anbisiozo obietivo de strasinar el Diavoło so'l coerto d'Europa, alias vinser ła Copa dei Canpioni. Ła stazon 1988-1989 ła vede el ritorno del Milan in Copa Canpioni dopo 9 ani: van Basten el senja 33 gol (19 in Serie A, 10 in Copa Canpioni, 3 in Copa Italia e 1 in Suparcopa itałiana) e el concuista el Bałon d'oro 1989. Inte ła Copa Canpioni el senja 10 redi, tra cui cuełe in semifinałe co colpo de testa in tufo contro el Real Madrid inte l'1-1 de l'andata a Madrid, cueła de'l 5-0 de'l ritorno al Meazza e ła dopieta inte ła vitorioza finałe contro ła Steaua Bucarest. A novenbre un só gol al Barcellona inte ła finałe de andada el contribuise a ła concuista de ła Suparcopa europea. A desenbre, suito drìo de ła concuista de ła Copa Intarcontinentałe, van Basten vinse el segondo Bałon d'oro consecutivo, afiancando inte l'albo d'oro de'l trofeo canpioni cofà Franz Beckenbauer e Kevin Keegan.

A l'inisio de ła sucesiva stazon, van Basten el vien de novo oparà, stavolta al menisco: el rientrarà oltra 2 mezi dapò. In canpionato, vinsesto al fotofinish dal Napoli, el senja oncora 19 gol, che ghe vałe el primo titoło de caocanonier in Itałia. Co'l Milan el razonze oncora ła finałe de Copa dei Canpioni, senjando i gol che i rezulta desizivi contro Real Madrid, Mechelen e Bayern Monaco, che el Milan vinse el 23 de magio contro el Benfica al Prater de Vienna (1-0). Sua l'avertura de prima intension che łibara Frank Rijkaard e ghe consente de senjar el gol desizivo.

Inte'l 1990-1991 el Milan concuista oncora ła Suparcopa europea e l'Intarcontinentałe, contro i paraguaiani de l'Olimpia Asunción. A Tokyo van Basten no'l senja ma el contribuise comuncue a ła reałizasion de'l segondo e a'l terso gol.[25] A fine de stazon, parò, el siclo de Sacchi al Milan come ałenator el ze rivà al caołinea, vista ła convivensa che ła zera paresta deventar inposìbiłe tra i do (A se parla anca de un scontro tra Sacchi e van Basten).[26]

1991-1993: el novo intarvento, łe mejo stazon e ła finałe de Champions
canbia

Inte ła stazon 1991-1992 a Sacchi subentra Fabio Capello. Favorìo da l'inpostasion tàtega de'l tècnego furlan, pì flesìbiłe respeto a cueła de'l predesesor, Van Basten dèsputa una de łe anàe pì briłanti de ła pròpia carièra:[27] l'ołandeze el otien da novo el titoło de caocanonier co 25 gol (tra cui cueło inte'l derby e łe triplete contro Foggia, Cagliari e Atalanta, 'st'ùltema otenjesta inte l'arco de 6 menuti).

Van Basten el scumisia in maniera stremamente prołìfega anca ła stazon 1992-1993, senjando 8 gol inte łe prime 6 zornàde e 12 inte łe prime 9 zornàde; el reałiza par zonta do cuaterne, entranbe inte'l meze de novenbre; ła prima a'l San Paolo de Napołi in canpionato (el Milan el vinse co'l rezultado de 5-1 a ła nona zornàada),[28] ła segonda inte ła partìa zogada in caza de UEFA Champions League contro el Göteborg (el Milan el vinse par 4-0).[29] Pochi zorno daspò, a desenbre, ghe venjarà da novo consenjà el Pallone d'oro (Bałon d'oro), el terso de ła só cariera: l'inpreza ła ze riusìa in presedensa solche a Johan Cruijff e Michel Platini.

El zorno drioman a ła consenja de'l Pallone d'oro, Van Basten deside de ndar a St. Moritz par farse operar a ła caécia: ła prònjoze ła ze de do-tri mezi,[30] ma el zogador el restarà fermo par sìrca cuatro mezi, tornando a zoga in canpo a fine apriłe inte ła trasferta de Udine. Na setemana dopo, el 9 de majo 1993, in Ancon-Milan, el senja l'ùltemo gol de ła pròpia cariera, ad Alessandro Nista, pròpio el steso portier a cui el gavea senjà el só primo gol in Serie A el 13 de setenbre 1987; el 16 de majo 1993, contro ła Roma, el zoga ła só ùltema partìa de canpionato. El vien tenjesto a repozo in vista de ła finałe de UEFA Champions League de'l 26 de majo 1993, contro l'Olympique Marsiglia, vinsesta dai fransezi co un gol de Basile Boli: a Monaco de Baviera el zogador va in canpo nonostante ła caécia ła sipia uncora dołorante e el sera de fato ła pròpia cariera agonìstega venjendo sostituìo daspò 85 menuti de zogo.

El fenise l'ùltema stajon de ła pròpia cariera co 20 redi in 22 partìe tra canpionato e cope.

1993-1995: l'ùltema oparasion e el premaùro retiro
canbia

El łuto par el só retiro antisipà no'l se ga destuà e mai el se destuarà., op. cit., Carmelo Bene, cit. in Canto del Cigno de Andrea Scanzi, Limina, 2004[31]


El 3 zunjo 1993 Van Basten el se sotopone a na artroscopia ad Anversa da'l noto cerùzego belga Marc Martens,[32] vizita che ła conferma el stato de fonda sofarensa de l'artegołasion, dao che'l zogador el acuza oncora dołori e iparsensibiłità a l'arto.[32] Poco dopo l'ołandeze el se sotopone, donca, al cuarto intarvento chirùrzego a ła caécia.

Da cua in vanti ga pasà do ani inte'l tentadivo de recuparar l'efisiensa fìzega. L'oparasion ła riese, ma so i tenpi e ła posibiłità de reciapar l'atività agonjìstega ghe resta numarozi dubi, che i se ga zlongà inte i mezi drioman,[33] tanto che ai inisi de novenbre el zogador el sèita sentir dołor se ła caécia ła ze asé sołesitada[34] e a ła fine de'l meze Martens el constata che ła cartiłàzene tra tibia e astragało no ła se ga njancora reformà.[35] Un novo ezame, conduzesto el 30 novenbre da'l mèdego Antonio Viladot a Barsełona, el evidensia ła nesesità de na nova oparasion a ła caécia.

[36] Malgrado i łievi mejoramenti rełevài da Martens ai inisi de marso de'l 1994, i tenpi de recuparo i sèita èsar stremamente łonghi;[37] l'11 łujo el zogador el se òpara darecao a ła clinica Apra de Anversa,[38][39] in artroscopia par ła ripułidura de l'artegołasion e par l'aplegasion a ła caécia un "fisador esterno",[39] removesto chirurzègamente el 3 otobre drio.[40] So'l fenir de desenbre i progresi i ze łezieri e el só rientro in canpo łontan.[41]

 
Van Basten in asion in maja rosonera inte ła stajon 1990-1991

Notasion

canbia
  1. Paul Saffer e Derek Brookman, Van Basten nella storia del calcio (ligo ronpesto dispunìbiłe in Internet Archive; védarse el istòrego, la prima version e ła ùltema). it.archive.uefa.com, 21 febbraio 2006. entrada il 13 gennaio 2012.
  2. (EN) The best of the best (1991-2005)fifa.com, 23 ottobre 2006. entrada l'11 dicembre 2009.
  3. Riccardo Pratesi, Chi ze il più forte del mondo?gazzetta.it, 7 febbraio 2007. entrada l'11 dicembre 2009 (archivià dal URL orizenałe l'8 agosto 2017).
  4. Alberto Costa, Van Basten, il fischio finale, in Corriere della Sera, 18 agosto 1995 (archivià dal URL orizenałe il 19 ottobre 2013).
  5. Marco Van Bastenacmilan.com. entrada il 5 marzo 2016.
  6. Kris Voakes, La battaglia delle 'sante trinità': Gullit, Van Basten e Rijkaard contro Messi, Xavi e Iniestagoal.com, 18 settembre 2013. entrada il 5 marzo 2016.
  7. Giuseppe Pastore, 6 curiosità della dodicesima giornata di Serie Aultimouomo.com, 12 novembre 2019.
  8. Baggio. Van Basten, il gol perpetuo, in Corriere della Sera, 10 novembre 1992 (archivià dal URL orizenałe il 5 marzo 2014).
  9. Costa, op. cit., p. 868 .
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 10,7 Bovolenta, op. cit., pp. 872-873 .
  11. Emanuele Gamba, Van Basten, in la Repubblica, 7 zugno 2008. entrada l'8 dicembre 2009.
  12. 12,0 12,1 Gianni Piva, Mai più gol, Marco, in la Repubblica, 18 agosto 1995. entrada l'8 dicembre 2009.
  13. (FR) Jean-Philippe Réthacker, 1989 - Marco van Basten - Les rois lombardsfrancefootball.fr, 26 dicembre 1989. entrada l'11 dicembre 2009 (archivià dal URL orizenałe il 27 dicembre 2009).
  14. 14,0 14,1 (FR) Jean-Philippe Réthacker, 1992 - Marco van Basten - Et un, et deux, et trois!francefootball.fr, 22 dicembre 1992. entrada l'11 dicembre 2009 (archivià dal URL orizenałe il 1º dicembre 2009).
  15. 15,0 15,1 Licia Granello, Che tesoro, quel van Basten, in la Repubblica, 23 gennaio 1990. entrada l'8 dicembre 2009.
  16. Carmelo Bene e Enrico Ghezzi, Van Basten ze un grande, Maradona no, in la Repubblica, 9 zugno 1998. entrada l'11 dicembre 2009.
  17. Maurizio Crosetti e Licia Granello, Il centravanti e lo stopper, avanti con lo show, in la Repubblica, 9 febbraio 1992. entrada l'8 dicembre 2009.
  18. 18,0 18,1 (FR) Jacques Thibert, 1988 - Marco van Basten - Sous le signe des Pays-Bas et de Milanfrancefootball.fr, 27 dicembre 1988. entrada l'11 dicembre 2009 (archivià dal URL orizenałe il 2 dicembre 2009).
  19. (NL) Profiel Marco van Bastentelegraaf.nl, 6 maggio 2009. entrada il 13 gennaio 2012 (archivià dal URL orizenałe il 9 maggio 2009).
  20. (NL) Bekende oudspelers - Marco van Bastenelinkwijk.nl. entrada il 13 gennaio 2012.
  21. 21,0 21,1 (ES) Peter Kuyper, Van Basten: los gozos y las sombras, in El Mundo Deportivo, 2 maggio 1989. entrada il 13 gennaio 2012.
  22. Juniores quarta al torneo di Cannes, in La Stampa, 13 aprile 1982.
  23. Segna Van Basten, all'Ajax la Coppa delle Coppe, in la Repubblica, 14 maggio 1987. entrada il 13 gennaio 2012.
  24. Milan, Juve e Roma sconvolte hanno già prenotato i migliori, in la Repubblica, 1º luglio 1987. entrada il 13 gennaio 2012.
  25. Milan Olimpia 3 a 0, in Corriere della Sera, 7 gennaio 1992 (archivià dal URL orizenałe il 12 settembre 2014).
  26. L'ultimatum di Berlusconi, in la Repubblica, 16 febbraio 1991. entrada il 21 settembre 2009.
  27. Costa, op. cit., p. 869 .
  28. Marco van Basten - Rendimento per stagione - Serie A 1992-1993transfermarkt.it. entrada il 29 aprile 2016.
  29. Marco van Basten - Rendimento per stagione - Champions League 1992-1993transfermarkt.it. entrada il 29 aprile 2016.
  30. Van Basten operato. Starà fuori tre mesi, in Corriere della Sera, 22 dicembre 1992, p. 42 (archivià dal URL orizenałe il 12 de setenbre 2014).
  31. Canto del cignoandreascanzi.it. entrada il 24 luglio 2009 (archivià dal URL orizenałe il 12 de lujo 2009).
  32. 32,0 32,1 VAN BASTEN DA MARTENS, ARTROSCOPIA ALLA CAVIGLIA, La Repubblica, 4 giugno 1993.
  33. 'VAN BASTEN PUO' RECUPERARE, MA È PRESTO PER LE PREVISIONI', La Repubblica, 11 giugno 1993.
  34. VAN BASTEN, DUBBI SUL VICINO RIENTRO, La Repubblica, 5 novembre 1993.
  35. VAN BASTEN SEMPRE PEGGIO, La Repubblica, 24 novembre 1993.
  36. 'MA VAN BASTEN DEVE RIOPERARSI', La Repubblica, 1º dicembre 1993.
  37. 'VAN BASTEN, DEVI ARRENDERTI', La Repubblica, 4 marzo 1994.
  38. VAN BASTEN, CALVARIO INFINITO, La Repubblica, 22 giugno 1994.
  39. 39,0 39,1 OPERATO VAN BASTEN, SEI MESI PER SPERARE, La Repubblica, 12 luglio 1994.
  40. VAN BASTEN OPERATO, La Repubblica, 3 ottobre 1994.
  41. VAN BASTEN PERDE TUTTO, La Repubblica, 29 dicembre 1994.
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Marco_van_Basten&oldid=1105843"