Crema

Crema (Crèma in cremasco) el xe un comun de 33.595 abitanti de ła provincia de Cremona. Ła xe el sentro prinsipałe del teritorio Cremasco

Crema

Crema (it)
Pozision
45°22′00″N 9°41′00″E45°22′00″N, 9°41′00″E
Stato	Itàłia
Rejon	Lonbardia
Provinsa	Cremona
Cavedałe de	Departamento de l'Ada Republica Cremasca
Popołasion
Totałe	33 786 (2023)
Densità	993,71 hab./km²
Demònemo	cremaschi ,
Zeografia
Àrea	34 km²
Altitùdene	79 m
Rente a	Cremosano Ripalta Cremasca Madignano Capergnanica   Chieve Bagnolo Cremasco Izano Ricengo Offanengo   Campagnola Cremasca Pianengo Trescore Cremasco
Dati istòreghi
Avegnimento ciave	Asèdio de Crema
Dì festivo	Festa patronałe(27 de lujo)
Patrono	Pantałeon de Nicomèdia
Còdazi de identifegasion
Còdaze postałe	26013
Còdaze de matricołasion	CR
Fuzo oràrio	UTC+1 UTC+2
Prefiso tełefònego	0373
ID ISTAT	019035
Còdaze catastałe de Itàlia	D142
Sito web	comunecrema.it

Deso el comun el xe parte de ła Region Agraria n° 2 (pianura de Crema) e el xe drénto el contesto del Parco del Serio.

Storia

Łe orìgeni de Crema łe xe ligàe al'invaxion łongobarda del VI sècoło d.C.; el nome el salta fora provabilmente dal tèrmene łongobardo "Crem" chel signìfega "altura". Drio ła tradision, ła fondasion de ła sità ła vegnarìa dal 15 agosto 570 co che, vanti a ła minasa raprexentada dal'invaxion łongobarda, i abitanti de ła xona i gà catà rifugio inte ła parte pì ełevada del'"ìzoła de ła Moxa", par fargheła prónta a defexa soto ła guida prima de Cremete, conte de Pałaso, e dópo de Fulcherio. Da sti dó personagi qua i saltarìa fora donca i topònimi Crema e Insula Fulcheria. Drio altre fonti ła sóa fondasion ła vegne fóra dal IV sècoło d.c., co che Miłan ła gera cavedałe del'Inpero Roman d'Osidente. Un'altra version invese parla de un pì antigo insediamento Sèltego o Etrusco.

Ła prima conparsa de Crema inte i documinti Stòreghi rixałe al XI sècoło d.c. come posedimento dei cunti de Camisano. En sèvito ła xe stà governada da Bonifaso marchexo de Toscana e sóa fioła Matilde. Inte el 1098 Matilde ła ga dato in dono ła sità al vèscovo de Cremona. Durante sti ténpi qua l'agricoltura ła se richìa e l'Órdene dei Umiłiai el ga mèso ła łavorasion de ła łana, che ła xe stà na de łe prinsipałi are econòmeghe fin al XIX sècoło d.c..

Inte el 1159, dópo gaver streto un'ałeansa co Miłan contro ła ghibełina Cremona, Crema ła xe stà asediada, invaxa e butada xó dal'inperador Federico Barbarosa. L'asedio de Crema el xe stà caratterixà da un mucio de cativèrie. I tèutoni gà meso su alcuni prixoneri cremas-ci a łe łore màchine de guera sperando che i difensóri i no colpise i ostagi. Parò sta idèa qua no ła ga miga funsionada e se xe trasformada in un masacro: sto fato qua el xe un dei pì famoxi de ła storia cremasca e el xe sełebrà da un quadro che ghe xe inte ła sała del Consejo Comunal, dita giusto "sała dei Ostagi Cremas-ci", ai cuałi i ga dato anca na na via.

Co ła Pase de Costansa (1185) xe rivà el permeso di costruir ła sità de novo come "castrum". Ghe se 'ndà vanti na faxe de lìbaro comun in el qual comunque se ghe xe stade łote fasioxe, tìpeghe dei comuni del Nord Itàlia de quel'època. En ogni caxo, ła sità ła xe stà fortificada co nóvi muri, fosadi e porte (1199), e dópo de na rede de canałi ga vałorixà l'agricoltura. Inte el XIII sècoło Crema ła xe anca stada ricchida co ła costrusion de ła Catedral e del Pałaso Pretorio.

L'autonomia del comun ła xe terminada inte el 1335, co che ła sità se xe arexa a Gian Gałeaso Visconti, ła famiglia del qual ła ga avùo ła sità fin he el sècoło el xe finio. Inte el 1361 Crema ła xe stada interesada da ła peste bubònega. Gà sevio un corto tenpo de regno de ła famegia velfa Benzoni (Bartołomeo e Pàgoło dal 1403 al 1405, dópo dal łoro nevode Giorgio fin al 1423). Ła signoria ła xe pasada de nóvo ai Visconti e, dal 1449 in poi, a ła Repùblica de Venesia.

En cuałidà de provincia venesiana del'entrotera, Crema ła gà avùo un mucio de privilegi e ła gera al riparo dal declin ecònomego del visin Ducado de Miłan soto el dominio spagnoło. Ła gà tegnù na sostansial autonomia che ła ga łasià ła progetasion de nóve costrusion. Łore łe includevan ła nóva sinta de muri, ła ricostrusion del Pałaso Comunal (1525-1533), el Pałaso de ła Notaria, ora Pałaso Vescoviłe. Inte el 1580 Crema ła xe deventada sede vescoviłe e xe stà tirà su el Santuario de Santa Maria de ła Croxe (1490).

Col XVII sècoło gà vùo inìsio ła decadensa de ła sità, cauxada dal fałimento de łe sóe atividà industriałi, anca si l'agricoltura ła ga contenuà a èser fiorente. Inte el 1796 ła xe stada fondada l'Academia del'Agricoltura. Dópo ła cascada de ła Serenìsima inte el 1797, l'Exersito Fransexe el gà cavà l'ùltemo podestà e gà creà un comun. Al'inisio Crema formava ła provincia de Crema-Łodi, ma in sèvito ła xe stada anesa a ła provincia de Cremona. Inte el 1814, l'inpero de Napołeon el xe sconparì e Crema ła xe deventada un posedimendo austrìaco.

Crema ła xe stada anesa al'Itàlia durante el Risorgimento. Da ełora ła ga fato parte del Regno d'Itàlia e, dópo ła Seconda Guera Mondial, de ła Repùblica Itałiana.

Varca anca

Republica Cremasca

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Crema
• el detien schemi gràfeghi so