El Doło

El Doło
;
Pozision
	45°26′00″N 12°05′00″E / 45.433333°N 12.083333°ECoordinae: 45°26′00″N 12°05′00″E / 45.433333°N 12.083333°E
Stato	Itàłia
Rejon	Vèneto
Sità metropułitana	Sità metropułitana de Venèsia
Popołasion
Totałe	14 953 (1° de zenaro del 2023) ; −69 (2018)
Densità	615,86 hab./km²
Zènaro
Zeografia
Parte de	Union dei comuni Sità de ła Riviera del Brenta
Àrea	24,28 km²
Altitùdene	7 m
Rente a	Pianiga ; Ła Mira ; Fieso ; Canponogara ; Stra ; Canpagna Lùpia ; Fosò
Dati istòreghi
Dì festivo	Eror Lua: callParserFunction: function " [[Categoria" was not found.
Patrono	San Roco
Còdazi de identifegasion
Còdaze postałe	30031
Còdaze de matricołasion	VE
Fuzo oràrio	UTC+1 ; UTC+2
Clasifegasion climàtega	clima subtropegałe ùmido
Prefiso tełefònego	041
ID ISTAT	027012
Còdaze catastałe de Itàlia	D325
Sito web	comune.dolo.ve.it
	; ; ; ; ; ; ;

El Doło (it. Dolo) el xe un comun de 15106 abitanti inte ła Provincia de Venesia, che el parò se cata inte ła Diòcexi de Pàdova.

Zeografia canbia

El teritorio del comun el se cata al séntro de ła Riviera de ła Brenta, slargàndose su tute dó łe rive del Naviłio. In corispondénsa del séntro del Doło, el Naviłio el se desdopia formando queła che ła xe ciamada ìxoła Basa. L'àrea ła xe traversada da parici altri corsi de aqua, pìcołi rii e canałi di scóło come ła Serioła Vèneta, el Serajo, el Brentonsin e'l Tergołin.

Istoria canbia

El Doło su ła Brenta, depinto del Canaletto

Łe orìxene del nome łe xe oncóra bastansa dubioxe. Łe prevałe oncó tre ipòtexe: ła prima ła méte in rełasion ai Dauli^[2], n'influénte faméja del posto; ła seconda ła dixe che qua, inte ła seconda metà del Quatroxento łe vegnéva portae persone maciae de qualche criminałe; l'ùltima ła visina al'Ìxoła Dandolo, come ła gera in antigo nominada ła xona infrà via Mazzini e via Dauli.

Ła nasùa del Doło ła xe bastansa rexente. El primo documento che eło mensona ciaramente el xe un bando del 1540 che el revarda ła via Venesia-Pàdova ad villam Dolli. Alguni^[3] parò i ritegne che el primo referimento el sia n'ato del 1241 che el parla de na domina Jacobina soror domini Petri de Dolli, roba che ła daria crèdito a chi che el sostegne che el nome el vegna fora dal'antiga faméja dei Dauli, dai quai i xe vegnesti i padovani Dotto.^[4] Un documento del 1451 el xónta che sta faméja ła gaveva dà in soccida del bestian a un villico di Cà del Bosco', un dei quattro colmełi che i formava el paéxe (i altri i gera el comun pìcoło dei Seragi, el comun dei Seragi e lìxoła del Maltempo).

El xe ciaro parò che ła xona ła gaveva da èsare xà abitada da ténpo. Savémo^[5], par exenpio, che fin dal 1454 el se catava qua n'oratorio el gera soto el controło de ła parochia de Fieso.

Ła cresùa del paéxe ła xe stada cauxada da ła slargadura econòmega venesiana (ła Serenìsima ła ga ciavà el teritorio a Pàdova inte el 1405), dal XV sècoło revolta verso ła teraferma. El xe stà sto qua el ténpo de major spiandore par el Doło che el xe deventà el séntro pì inportante de ła Riviera de ła Brenta.^[5] Na granda spinta ła xe rivada anca dal'edifegasion de mołini.

Soto Napoleon Bonaparte (dal 1797), el Doło el xe deventà comun del Distreto de Venesia. Daspò el 1815 ła xe partegnesta al Regno Lonbardo-Vèneto e, inte el 1866, el xe intrà a fare parte del Regno d'Itałia.