Festa del Redentor
La Festa del Redentor, ła ze na festa tradisionałe de Venèsia, insentrada inte l'ìzoła de ła Zueca, sełebrada inte ła tersa doménega de lujo de ogni ano cofà recordo de ła fin de l'epidemia de peste durada dal 1575 finmente al 1577.
| ||
| Nome inte ła łéngua orizenałe | (vec) Festa del Redentor  | |
|---|---|---|
| Sorte | dì festivo festa rełijoza festa pùblega | |
| Epònemo | Jezù | |
| Comèmora | libarasion | |
| Intervało de tenpo | lujo 1576 - | |
| Pozision | Venèsia (Itàlia) ponte del Redentor (Itàlia) Zueca (Itàlia) | |
| Stato | Repùblega de Venèsia e Itàłia | |
|
| ||
Orìzeni
canbiaLa festa del Redentor ła ze l'avenjimento che'l recorda ła Gràsia dimandada da'l Doze par ła sità de far finir el devastante parìodo de peste e fazendo ła promesa che onji ano, inte'l dì inte el cuało ła sità ła fuse stada declarada łìbara da l'intrigo epidèmego, A se gavarìa inbastìo na prosesion finmente a ła nova cieza votiva. Ła costrusion de sta cieza ła zera scumisiada par órdene de'l Senato venesian, daspò el decreto de'l 4 de setenbre 1576, che'l ghe ne prevedea ła edifegasion inte l'ìzoła de ła Zueca, inte l'àrea de l'antigo convento fransescan. Denomenada Cieza del Redentor, ła cieza ex voto par ła lìbarasion de ła sità da ła peste, dezastro che el ghea provocà ła morte de pì de un terso de ła popołasion de ła sità in solché do ani, ła zera stada comisionada a'l Palàdio.
A ła fine de l'inpestada, inte'l łujo de'l 1577, A se gavea decidesto de festejare co decorensa anuałe ła libarasion, co l'inbastimento de un ponte votivo tenporàneo, che'l ligava el sentro-sità co l'ìzoła de ła Zueca. 'Sto ponte no'l zera un vero e propio ponte, ma el zera un sucédarse de barche, una de fianco a cheł'altra, cusita permetindo el pasajo de ła zente da na riva a cheł'altra de'l Canal de ła Zueca.
'Sta festività ła rezulta èsar na tradision oncora viva dopo cuazi sìncue sècołi, cusita cofà tante altre feste venesiane: l'aparision de ła Madona inte l'izoła de Pełestrina de'l 1516, che ła ghea dimandà preghiere in cànbio de l'inprezonamento de l'ataco turco, e n'altro ex voto de libarasion da n'altro inpestamento, cueła de'l 1600 de ła cuała el ghene parla anca el Manzoni, che ła ga portà a ła costrusion de ła Madona de ła Sałute de'l Longhena e che ancùo ła vien recordada co na prosesion su un ponte de barche e co'l tìpego piato "castradina".
Sełebrasion
canbiaEl Sabo prima de ła tersa doménega de łujo, (de consevensa no'l ze senpre el terso sabo) A vien verzesto un łongo ponte votivo de barche, inbastìo inte'l Canal de ła Zueca łigando l'ìzoła co łaFondamenta de łe Zàtare a łeveło de ła Cieza de'l Spìrito Santo, recordando struturalmente el orizenàrio ponte de barche de'l 1577.
L'inaugurasion dei festejamenti ła ze ła benedision de'l patriarca de Venèsia, fazesta sora de łe scałinàe de'l Redentor inte'l momento de ła vertura de'l ponte, finmente che ła popołasion ła scumìsia ła so prosesion verso ła Zueca . De sevente A se ga ła prima sełebrasion eucarìstega a łe 7.30 de ła sera, ła cuała ła vien fata de novo a 0.30 e dopo oncora a łe oto de ła matina de'l dì de doménega: intrà 'ste cuà, cueła de łe 7.00 de ła sera ła vien presiedesta da'l Patriarca e ofisada sołenemente.
In pì che par el caràtaro rełijozo, ła festa ła vien recordada par un grando spetàcuło de foghi d'artifisi che i vien fati inte ła note intrà el sabo e ła doménega inte ła conca de San Marco (sospendesto par l’edision 2020 par via del COVID-19, e restaurà inte el 2021, ma co entrae limitae e controłae) e par łe trè regae de inbarcasion tìpeghe venesiane organizae inte el dì drioman, atirando cusita un grando pùblego orizenàrio de tuto el mondo.
Inte'l 15 de lujo del 1989, inte ła ocazion de ła festa del Redentor, el zera sta organizà el stra-conosesto concerto dei Pink Floyd a Venèsia, considarà uno intrà i pì straórdenari e controvertii concerti de rock gavesti in Eoropa. Par l'ocazion el zera sta inbastio na granda inpalcaura gałizante inte ła conca de San Marco e el spetàcuło el zera sta vedesto da sirca 200.000 persone muciae inte łe rive e sora de łe barchese e trasmetesto in mondovizion da ła Rai, finindo co l'èsar vedesto da pì de 100 milioni de tełespetadori. Par via de na discoresta organizasion de l'avegnimento, sto concerto muzicałe el ze sta ocazion de tante połèmeghe.
Bibliografia
canbia- P. Mameli, Il Redentore - La storia, la festa, la tradizione, FINEGIL Repubblica/Espresso 2011
Altri projeti
canbia
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Festa del Redentor
el detien schemi gràfeghi so
Linganbi foresti
canbia
- Sito ufisałe de ła Festa del Redentor Archivià il 30 de marso 2012 in Internet Archive.