Nìzer

Cheło che te ghè schcià el rimanda a sta voxe, parché el xe on so sinònemo o el vien esplegà cuà drento. rimandamento da Nizer

El Nìzer xe no Stato de l'Africa Ocidentale.
El confina a nord co l’Algeria, a nordest co la Libia, a est co el Ciad, a sud co la Nizeria, a sudovest co el Benin e el Burkina Faso, a ovest co el Mali.

Globe icon.svgNìzer
Nijar (ha) Cànbia el vałor in Wikidata
Bandiera Stema
Bandiera Stema
InoLa Nigérienne (12 de lujo del 1961) Cànbia el vałor in Wikidata
Bomò«Fraternité, Travail, Progrès»
«Fraternity, Work, Progress»
«Братство, труд, прогрес» Cànbia el vałor in Wikidata
EpònemoFiume Niger Cànbia el vałor in Wikidata
Pozision

Map

17°N 10°E / 17°N 10°E17; 10Coordinae: 17°N 10°E / 17°N 10°E17; 10

ContinenteAfrica

CapitałeNiamey Cànbia el vałor in Wikidata
Popołasion
Totałe21 477 348 (2017) Cànbia el vałor in Wikidata
Green Arrow Up.svg2 942 546 (2014)
Densità16,95 hab./km²
Demònemonizerina, nizerini, nizerine, nizerin  Edit this at Wikidata
Idiomafranseze Cànbia el vałor in Wikidata
Speransa de vita60,058 (2016) Cànbia el vałor in Wikidata
Green Arrow Up.svg0,391 (2015)
Putełi no scołarizai3 410 345 (2015) Cànbia el vałor in Wikidata
Green Arrow Up.svg57 438 (2014)
Zeografia
Parte deAfrica Osidentałe Cànbia el vałor in Wikidata
Àrea1 267 000 km²[1] Cànbia el vałor in Wikidata
Ponto pì altoMonte Idoukal-n-Taghès (2 022 m) Cànbia el vałor in Wikidata
Ponto pì basoFiume Niger (200 m) Cànbia el vałor in Wikidata
Rente a
Dati istòreghi
Creasion1960
Prima mesion documentadaAfrica Occidentale Francese (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Dì festivo
Organizasion pułìtega
Òrgano ezecutivoGabineto de Nìzer (en) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Òrgano lejislativoAsenblea Nasionałe de Nìzer Cànbia el vałor in Wikidata
Presidente del Niger Cànbia el vałor in WikidataMohamed Bazoum (it) Traduzi (7 de apriłe del 2011) Cànbia el vałor in Wikidata
Primo Ministro del Nìzer Cànbia el vałor in WikidataOuhoumoudou Mahamadou (it) Traduzi (3 de apriłe del 2021) Cànbia el vałor in Wikidata
Ìndaze de Democrasia

3.29/10

   

Menbro de
Economia
Persentuałe IVA19 % Cànbia el vałor in Wikidata
Ìndaze de desviłupamento oman0,4[10] Cànbia el vałor in Wikidata (2021[10] Cànbia el vałor in Wikidata)
Monedafranco CFA de l'Àfrica Osidentałe Cànbia el vałor in Wikidata
Banca sentrałeBanca Sentrałe dei Stati de Àfrica Osidentałe Cànbia el vałor in Wikidata
Taso de dezocupasion5 %[11] Cànbia el vałor in Wikidata
Coefisente de Gini

37.3/100

   

Còdazi de identifegasion
ISO 3166-1NE Cànbia el vałor in Wikidata NER Cànbia el vałor in Wikidata 562 Cànbia el vałor in Wikidata
Còdaze de matricołasionRN Cànbia el vałor in Wikidata
Fuzo oràrio
Domìnio de primo liveło.ne
Prefiso tełefònego+227 Cànbia el vałor in Wikidata
Tełèfono d'emerzensa
Preza ełètrega
Istòrego

Sito webpresidence.ne Cànbia el vałor in Wikidata

MusicBrainz: f27e792b-ddd2-3a70-bdd4-41fb11534b57

EtimołoziaCànbia

El nome del paexe vien dal fiume Nìzer.

ZeografiaCànbia

  Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Zeografia del Nizer.

Inte el sud, el score el fiume Nìzer.
Inte el sud se cata anca el lago Ciad.

Do terzi del paexe xe ocupà dal deserto del Sahara.
Inte el sud se cata le savane. La capitae l’é costruia in sta zona fertile.

StoriaCànbia

  Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Storia del Nizer.

No ghe documenti su la storia antica del Nìzer. Se sa, da ricatamenti archeologici, che ghera de le popolazioni che vivea in tel nord del paexe 6000 ani fa. Sta gente la sa spostà a sud co la desertificasion de la region del Ténéré, che ancò xe parte del deserto del Sahara.

I hausa i riussì a formar on impero che controlaa le piste carovaniere, dal X al XIX secolo.

Quando i francexi xe rivà in Nìzer, el impero hausa xera za in decadimento.
El Nizer l’é entrà ne l’Africa Ocidentale Francexe e ghe restà fin a l’indipendenza.

IndipendenzaCànbia

L’indipendenza xe rivada inte el 1960.

Dopo l’indipendenza ghe sta’ vari colpi de Stato militari.

Inte el 1999, i nizerini ga votà la nova costitusion.

Zeografia politegaCànbia

Sudivixion aministrativeCànbia

El Nìzer el xe divixo in 8 rejon pì el departemento capitae de Niamey

 
Departementi del Niger
Rejon Cavedal Superfisie
(km²)
Popolasion
(2001)
Agadez Agadez 634.209 313.274
Diffa Diffa 140.216 329.258
Dosso Dosso 31.002 1.479.095
Maradi Maradi 38.581 2.202.035
Niamey Niamey 670 674.950
Tahoua Tahoua 106.677 1.908.100
Tillabéri Tillabéri 89.623 1.858.342
Zinder Zinder 145.430 2.024.898

Cavedal e altre sitàCànbia

La capitae l'é Niamey.

PopolasionCànbia

EtnieCànbia

I hausa e i djerma-songhai xe le do etnie piassé importanti, e i xe agricoltori.
I altri grupi del Nizer xe pastori e nomadi: fulani, tuareg, kanuri, arabi, e toubou.
La mancanza de acua e de pascolo spinze i pastori a tacar briga co i agricoltori par el control de le risorse. Ghe de frecuente guere tribali e tension.

ReligionCànbia

I musulmani xe el 82%, quei che segue le religioni tradisionali el 17,5%, i cristiani el 0,5%.

LengoaCànbia

La lengoa oficial xe el francexe.

EconomiaCànbia

El setor agricolo produse solo par el marcà interno. I bagigi i xe esportà in Eoropa.
Ghe miniere de fero, oro e on poco de petrolio.

Gałeria de somejeCànbia

NotasionCànbia

  1. Declarà da: CIA World Factbook. Autor: Central Intelligence Agency. Editor: Central Intelligence Agency. Łéngua de l'òpara o del nòme: inglezo. ISSN: 0277-1527.
  2. URL de refarensa: https://www.oic-oci.org/states/?lan=en. Data de consultasion: 29 de otobre del 2022.
  3. URL de refarensa: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editor: Interpol. Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
  4. URL de refarensa: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editor: Organizasion par ła Proibision de łe Arme Chìmeghe. Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
  5. URL de refarensa: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
  6. URL de refarensa: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consultasion: 4 de majo del 2019.
  7. URL de refarensa: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consultasion: 4 de majo del 2019.
  8. URL de refarensa: https://public.wmo.int/en/members/niger. Data de consultasion: 26 de majo del 2020.
  9. URL de refarensa: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consultasion: 21 de lujo del 2020.
  10. 10,0 10,1 URL de refarensa: https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI. Declarà da: Rapporto sullo sviluppo umano. Data de publicasion: 2022. Editor: Programa de l'ONU par el Desviłupo.
  11. URL de refarensa: http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
  12. URL de refarensa: http://www.itu.int/net/itu-t/inrdb/e129_important_numbers.aspx. Data de consultasion: 8 de lujo del 2016. Sototìtuło: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value. Curatore editoriale: Union Internasionałe de Tełecomunicasion. Tìtuło: International Numbering Resources Database.
  13. URL de refarensa: http://www.itu.int/net/itu-t/inrdb/e129_important_numbers.aspx. Data de consultasion: 8 de lujo del 2016. Sototìtuło: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value. Curatore editoriale: Union Internasionałe de Tełecomunicasion. Tìtuło: International Numbering Resources Database.
  14. URL de refarensa: http://www.iec.ch/worldplugs/list_bylocation.htm. Data de consultasion: 10 de zugno del 2016. Curatore editoriale: Commissione Elettrotecnica Internazionale. Tìtuło: World Plugs. URL di archivio: https://web.archive.org/web/20180206033008/http://www.iec.ch/worldplugs/list_bylocation.htm. Data di archiviazione: 6 de febraro del 2018.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 URL de refarensa: http://www.iec.ch/worldplugs/list_bylocation.htm. Data de consultasion: 10 de zugno del 2016. Curatore editoriale: Commissione Elettrotecnica Internazionale. Tìtuło: World Plugs.

Altri projetiCànbia

Łinganbi forestiCànbia




Controło de autoritàVIAF (EN153186877 · ISNI (EN0000 0001 2188 1490 · LCCN (ENn79065240 · GND (DE4042298-7 · BNF (FRcb11877680z (data) · BNE (ESXX453561 (data) · NDL (ENJA00568588 · WorldCat Identities (ENn79-065240
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Nìzer&oldid=1108735"