Posagno
Posagno el xe un comun de 2234 abitanti inte ła provincia de Treviso, sconto infrà el Pareton e el Monte Pałon.
| |||||||||
| Pozision | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stato | Itàłia | ||||||||
| Rejon | Vèneto | ||||||||
| Provinsa | Trevizo  | ||||||||
| Capitałe | Possagno (it)  | ||||||||
| Popołasion | |||||||||
| Totałe | 2 245 (1° de zenaro del 2023)  64 (2018) | ||||||||
| Densità | 185,54 hab./km² | ||||||||
| Zènaro |
| ||||||||
| Demònemo | posagnoti, posagnezi
,  | ||||||||
| Zeografia | |||||||||
| Àrea | 12,1 km² | ||||||||
| Altitùdene | 335 m | ||||||||
| Rente a | |||||||||
| Dati istòreghi | |||||||||
| Dì festivo | Eror Lua: callParserFunction: function "
[[Categoria" was not found. | ||||||||
| Patrono | San Roco | ||||||||
| Còdazi de identifegasion | |||||||||
| Còdaze postałe | 31054 | ||||||||
| Còdaze de matricołasion | TV | ||||||||
| Fuzo oràrio | |||||||||
| Clasifegasion climàtega | clima subtropegałe ùmido | ||||||||
| Prefiso tełefònego | 0423 | ||||||||
| ID ISTAT | 026061 | ||||||||
| Còdaze catastałe de Itàlia | G933 | ||||||||
| Sito web | comune.possagno.tv.it | ||||||||
|
| |||||||||
El xe famoxo par esare el paexe nadałe de Antonio Canova e par el Tenpio che Canova steso ga vołesto come cexa parochiałe.
Lengua canbia
A Posagno se parla na forma de diałeto trevisan (Diałeto vèneto sentral-setentrional) che parò ła risente tantp de l'influensa del belumat (Diałeto vèneto setentrional) a cauxa de ła vicinansa co ła Provincia de Bełun e co ła Vałe de ła Piave. Ciò el deventa particołarmente ciàro inte ła coniugasion dei verbi, che inte łe persone plurali i finisse co "-on" (ex. 'ndon, ston, cossa fon?). Nonostante ste somejanse el diałeto parlà in Posagno e in Cavaxo del Tonba el se difarensia tanto dal belumat, a diferensa de cueło parlà in Pederoba, de forte inpronta feltrina, seben che tuti e tre i paexi i se cate inte ła Valcavaxia.
N'altra particołarità del so diałeto xe el frequente uso de "é" al posto de "xe": es. l'é drio 'ndar a Posagno (el xe drio ..ecc.), l'é lu (el xe lu). Cuando pronuncià dopo ła vocałe "a" ła ele del clitego ła deventa muta: ex. A l'e qua! (A xe qua), A l'e ła (A xe ła).
Storia canbia
L'orixene de ła paroła "Posagno" ła derivaria, drio calcheduni, dal'union de pos e de agno, o sia "pos de l'agno". Infati Posagno anca al dì de uncò el xe un punto de pasajo par łe piegore che do volte l'ano łe pascoła inte'i prà visin al sentro citadin. L'altra ipotexi, na s-cianta pì colta, xe che el derive dal Latin pausaneus che voria dir "logo de sosta" (da pauxa)[1]. Ła siviltà ła xe presente in Posagno e in xenerałe inte ła Valcavaxia almanco dal neolitego o dal eneolitego. Ghi ne anca testimonianse de ła prexensa dei Paleoveneti, mentre xe posìbiłe l'existensa de un castrum roman e de un castełer medievałe. Ła prima sitasion scrita ła xe del 1076, cuando che ła località ła xera feudo dei Rover, fameja che vegneva da ła Xermania. Dopo łe guere che ghe xe stà inte el Trevixan tra el XIII e el XIV secoło, dal 1388 anca Posagno xe sta incluxa tra i domini de ła Serenisima. Da ła fin del XVIII secoło ła storia del comun ła xe ligada al cełebre nome de Antonio Canova, che el ga łasà òpare come el Tenpio Canovian (na cexa progetada dal scultor ispirandose al Pantheon de Roma) e ła Gipsoteca, un muxeo cołocà inte ła so caxa che el tien na racolta de calchi e de gesi de łe so òpare.
Durante ła ricostrusion nasionałe anca Posagno ga avuo un so ruolo: inte sto comun nase łe fornaxe che, sfrutando ła crea de łe coline visine, łe riese a produre laterizi par tuta Itałia, esportando l'80% de ła produsion. Co łe fornaxe riva risorse econòmeghe, ma Posagno no perde ła so identità de picoło paese de canpagna. Xe in sto periodo, grasie al Monsignor Giovanni Battista Sartori-Canova (1775-1858, vescovo de Mindo e fratełastro de Canova), che i padri Cavanis i riva in Posagno e i fonda el so cołejo. Destinà in prima batua ai putei puareti, al dì de uncò el cołejo el conta elementari, mèdie e cuatro sorte diverse de superiori e el xe un dei istituti privadi pì inportanti de ła xona. Inte ła prima guera mondiałe ła linea itałiana ła xera visin Posagno. A sud del monte Pałon el 5 de novenbre 1925 i posagnòt i ga meso na croxe granda par ricordar tuti cuełi che i xe morti par via de ła guera: na prexensa che d'ełora sovrasta el paese. Uncò xe oncora posìbiłe catar residui de guera inte łe montagne visine e łe trincee xe stae da poco rexe visitàbiłi dai turisti. Durante ła seconda guera mondiałe Posagno ga ospità desine de fameje de profughi abrei. Dopo el 8 de setenbre 1943 e l'ocupasion naxista, el paexe intiero el se ga dato da far par scondarli e evitarghe ła deportasion, seben che ła xona ła jera sogeta a rastrełamenti a ła ricerca de partexani. Inte sta òpara de socorso ai abrei se ga distinto in particołar modo, ła fameja Isotton (che ga scondùo inte ła propria caxa sincue conponenti de ła fameja Garti), Fausto Cunial e el xovane partexan Alessandro Bastianon (che ghe ga dà protesion a łe fameje Errera, Rakover e Gredinger). Par sto inpegno de sołidarietà, l'Istituto Yad Vashem de Jerusaleme ga conferio el 31 de majo 1990 l'alta onoreficensa dei Giusti infrà łe Nasion a Ferdinando Isotton, Domenica De Biasio Isotton e Elvira Furlan Isotton, e el 4 agosto 1997 a Alessandro Bastianon e Fausto Cunial.
Evołusion demografica canbia
Abitanti censii
Linganbi foresti canbia
- Muxeo Gipsoteca Posagno Archivià il 9 de agosto 2007 in Internet Archive.
Nòde canbia
- ↑ Giovan Battista Pellegrini, Toponomastica italiana. 10.000 nomi di città, paesi, frazioni, regioni, contrade, monti spiegati nella loro origine e storia, Milano, Hoepli, 1990, p. 227.
| Controło de autorità | VIAF (EN) 147845659 · WorldCat Identities (EN) 147845659 |
|---|