Lido de Venesia

El Lido de Venesia (anca dito soło Lido) el xe na sotil ìxoła che ła se slónga per, a ocio, 11 chiłòmetri infrà ła laguna de Venesia e'l mar Adriàtico, dełimitada dai porti de San Nicołò e Małamoco, colłigada a ła sità e a ła teraferma soło coi vaporeti de łìnea e motozàtare par el strasporto de mexi (ferry-boat).

Lido de Venesia

Lido di Venezia (it)
Pozision
45°23′02″N 12°20′55″E45°23′02″N, 12°20′55″E (Łido)
Stato	Itàłia
Rejon	Vèneto
Sità metropułitana	Sità metropułitana de Venèsia
Comuni de l'Itałia	Venèsia
Popołasion
Totałe	14 481 (2017)
Densità	3 620,25 hab./km²
Zeografia
Parte de	Venèsia
Àrea	4 km²
Mezurasion	1,5 km  () × 11 km  () default
Bagnà da	Łaguna de Venesia e mar Adriàtego
Altitùdene	3 m

Lido de Venesia

(it) Lido di Venezia
Sorte	Ìzoła
Parte de	Provincia de Venèsia
Liogo
Rejon aministrativa	Venèsia (Itàlia)
Bagnà da	Łaguna de Venesia e mar Adriàtego
Dati e sifre
Altitùdene	3 m
Mezura	1,5 () × 11 () km
Àrea	4 km²

Ła xe na de łe poche ìxołe de ła laguna su łe cuałe ghe xe strade carosàbiłe; el xe prexente anca un pìcoło aeroporto turìstego.

Asieme a ła visina ìxoła de Pełestrina el costiuise na munisipałità del comun de Venesia.

Co se parla del Lido, par spesifegar, al séntro abità prinsipal, desferénte da altri posti del'ìxoła come Małamoco e i Alberoni.

Storia

Inte i ténpi antighi el gera conosùo come Lido Bovense o de San Nicołò (ma anca Lido de Ołivoło o de Rialto o senplexemente Lio) e el finiva, a sud, col porto de Małamoco, daspò terà (deso el steso nome el xe dato al porto dei Alberoni).

Dai ténpi più antighi, inte ła parte setentrional del'ìxoła ghe gera l'abasia benedetina che daspò ła xe servia par ospitar el cadàvere de San Nicołò, patron dei naviganti. Miga łontan da ła céxa, un pìcoło spasio el vegniva, fin dal 1389, rasegnà da ła Repùblica de Venesia par łe muxe da morto dei Ebrei (el simitero, davero interesante, el xe stà consà e ancuo eo se pol visitar).

Mentre Małamoco ła xe stada un dei séntri prinsipałi de ła Laguna (ma un tremendo cataclisma, forse un maremoto, el ła ga fata descaxer, inte el XII sècoło), ła parte setentrional no ła xe mai stada davèro abitada. Soło inte el Siesénto el ga visto créser un abità intorno a ła nova céxa de Santa Maria Beta, ma a metà Otosénto l'ìxoła ła gera ancor un'àrea de campi coltivada ad orti. Anca par sta roba qua ła piaxeva ai poeti e scritóri, che ła ga sièlta come destinasion o rexidénsa (se recorda George Gordon Byron e Thomas Mann).

Monumenti e lóghi de interese

El litoral del'ìxoła el xe particołarixà dai Murasi XVIII secolo, òpera de difexa dal mar, chei se slonga dai Alberoni fin squaxi al piasal del Casinò. Qua ghe gera na volta el vecio forte de łe Quatro Fontane (prima metà XIX sècoło), ma dai ani '30 i ghe ga tirà su edifisi moderni come el Casinò, come xà dito, e dal Pałaso del Cìnema, sede ideałe par i numeróxi evénti culturałi e mondani ospitai da ła sità infrà i quai rexalta par l'inportansa ła Mostra del Cìnema.

Intorno al séntro del'ìxoła, l'architetura ła devénta rica de edifisi in stile liberty e de parchi verdi. Ła via de comunicasion prinsipal el xe el Gran Vial Santa Maria Beta, ła łarga strada alborada che ła tagia l'ìxoła, in longitudine da ła laguna al mar. Inte ła xona ghe xe anca qualche canal, dividendo el Lido in ixołori in maniera sìmiłe a altri posti de ła laguna.

L'antigo séntro de Santa Maria Beta el se fasa su ła laguna e'l conserva paréci edifisi de fin Otosénto a parte a ła sóa céxa. In sto posto qua, 'ndando łóngo ła costa de ła laguna se incontra el Tenpio Votivo, tirà su daspò ła prima guera mondial in memoria dei morti e indove reposa el cadàvere de Nazario Sauro.

Łongo ła riviera San Nicołò, fianchixada da edifisi liberty, ghe xe ła località San Nicolò indove se cata ła più granda fortifegasion del'ìxoła (el Ridoto del Lido) e indove se pol amirar l'antiga céxa, tirada su de novo inte el Siesénto: il dì de ła Sensa el xe sto qua el łógo indove ła Serenìsima ła festixava el Sponsali del Mar, festa che ła se tien anca inte i dì de ancuo a magio.

'Ntel'altra parte dell'ìxoła, sul lai del mar, se cata invese el Longomar, davero beo, el xe un łóngo vial chel costixa ła spiada co ai lai na fiła de pignere che da ła xona del pasà Spedal Al Mar, a San Nicołò, el porta fin a co scoména i Murasi.

Cołigaménti da fora

• Municipalità di Lido-Pellestrina Archivià il 6 de disenbre 2007 in Internet Archive.

• Portale su il Lido di Venezia e prenotazione diretta di alberghi

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Lido de Venesia
• el detien schemi gràfeghi so