Trìpułi

Trìpułi la xe la cavedal de la Libia. La se cata in tel nord del paexe, su la costa del mar Mediterano. La xe na sità antica, fondada da i fenici in tel secolo VII a.C. Anca se la xe la cavedal, no ghe ministeri a Trìpułi.

Trìpułi

طرابلس (ar)
Pozision
32°54′07.99″N 13°11′09″E32°54′07.99″N, 13°11′09″E (Trìpułi)
Stato	Lìbia
Cavedałe de	Lìbia
Popołasion
Totałe	1 293 016 (2020)
Densità	413,5 hab./km²
Demònemo	tripolini ,
Idioma	àrabo
Zeografia
Àrea	3 127 km²
Bagnà da	mar Mediteràneo
Altitùdene	81 m
Dati istòreghi
Fondador	Fenici
Còdazi de identifegasion
Fuzo oràrio	UTC+2
Prefiso tełefònego	21
Sito web	tripoli.info

Storia

No se ga notisie serte prima de l’arivo de i fenici. I fenici i ga fondà la sità de Oea su na penisola rociosa che formava na baia naturale. Dopo i fenici, i greghi e dopo i cartaginesi i ga controlà la sità e el porto.

I romani i xe rivà a la fin del secolo II a.C. e i la ga ciamà Regio Syrtica. En tel secolo III d.C. la xe stà ribatezà Regio Tripolitana – rejone de le tre sità, che le xera: Oea, Sabratha e Leptis Magna.

Co l’arivo de le invasion arabe del secolo VIII, Tripoli la xe finia soto el controlo del Cairo, prima co i Fatimidi e dopo co i Mameluchi. El controlo islamico el xe durà fin al 1510, co i spagnoli ga caturà la sità e, e tel 1523, i le ga data a i Cavalieri de san Giovani che i la ga fortificà. I cavalieri i ga tegnù la sità fin al 1551, co i turchi iè stà boni de conquistar el nord Africa (Impero Otoman). I turki i governava traverso on Pashà, che se fidava de i Gianzeri. En tel 1711, Ahmed Karamanli, un gianizero de origine turche, el ga copà el Pashà e eò sa fato governator de la Tripolitania. El xera sotomeso a Costantinopoli solo de faciata, de foto, el xera el re indiscuso de la rejon. I Karamanli i xe restà al poder fin al 1855, co i turchi iè stà boni de tornar al poter.

El 29 setembre 1911, l’Itàlia – co el pretesto de protezar i italiani che vivea a Tripoli – la ga dichiarà guera a l’impero otomano. Dopo la batalia de Prevesa, 1 otobre 1911, i turchi i ga firmà el Tratato de Losana dàndoghe la Libia a l’Italia, che la xe restà fin al 1943, co le trupe aleate le ga ocupà Tripoli.

Altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Tripołi
• el detien schemi gràfeghi so

Linganbi foresti

• Sito ufisałetripoli.info.
• Tripoli, in Disionàrio de istòria, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana, 2010.
• Trìpoli (Libia)sapere.it, De Agostini.
• (EN) TripoliEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.

Portałi:
• Portałe de Africa
|