11 de setenbre

L' 11 de setenbre el ze el 254° dì dal scumìsio de l'ano drio del całendàrio gregorian e el 255° inte i ani bizesti. Par rivar al cao de l'ano ghe vołe oncora 111 dì.

Avegnimenti

• 9 – Finise dopo tre dì ła bataja de ła foresta de Teutoburgo, una de łe pì gravi sconfizeste sorbie dai romani, che ła ga blocà el so tentativo de espansion in Zermània
• 831 – Concuista islàmega de Pałermo
• 1297 – Bataja de Stirling Bridge: i scosezi de William Wallace i trionfa sui inglezi
• 1541 – Santiago del Ciłe el vien desfà da tribù indìzene
• 1609
  • El vien anuncià un órdene de espulsion contro dei musulmani no convertii de Valencia; el devegnarà el scumìsio de l'espulsion de tuti i musulmani de ła Spagna
  • Henry Hudson el desbarca su l'ìzoła de Manhatann
• 1683 – Bataja de Viena: Joani Sobieski el lìbara Viena da l'asèdio turco e ferma par senpre ła màrcia otomana in Eoropa
• 1697 – Bataja de Zenta: el ghea metesto fin a ła Guera austro-turca (1683–1699) orizenando a ła Paze de Carlowitz
• 1709 – Bataja de Malplaquet, Gran Bretagna, Paezi Basi e Austria i trionfa su ła Fransa
• 1714 – Barcełona ła se rende a łe armae spagnołe e fransezi, inte el corso de ła Guera de sucesion spagnoła
• 1795 – A Crich, in Inghiltera, parte el primo protòtipo de tramvia a cavałi, par man de Benjamin Outram
• 1802 – Fin de ła Repùblega Subalpina, el Piemonte el vien anetesto a l'Inpero franseze
• 1858 – George Mary Searle el descuerze l'asteròide 55 Pandora
• 1890 – Revołusion inte el Canton Tisin. Tolta del podere da parte dei radegałi. I golpisti i vegnarà ciamai "setenbristi"
• 1894 – San Marin ła adota l'ino nasionałe de ła Repùblega
• 1906 – El Mahatma Gandhi inte el ndar de na protesta a l'Empire Theatre of Varieties de Johannesburg, el adota par ła prima volta ła so metòdega de ła satyagraha, ciamando i so conpagni a sfidare ła nova leje e a sorbir łe pene prevedeste, sensa recórar a ła viołensa
• 1914 – L'Austràlia ła invade ła Nova Britània, dezemando el continzente todesco che ghe ze inte ła zona
• 1919 – I Marines statunitensi i invadise l'Honduras
• 1922 – Scumìsia el Mandà britànego de ła Pałestina
• 1940 – George Stibitz el fa ła prima oparasion a distansa su de un ełaboratore ełetrònego
• 1941 – Scumìsio dei scavi par ła costrusion del Pentàgono.
• 1943
  • Trupe todesche łe òcupa ła Còrsega e el Kosovo-Metohien, scumìsio de ła licuidasion del gheto a Minsk e Lida da parte dei nazisti
  • Scumìsia ła bataja de Gorìsia intrà trupe todesche che łe òcupa el teritòrio e brigae partezane italiane e slovene
• 1944 – Le prime trupe de l'ezèrsito statunitense łe traversa el confin osidentałe de ła Zermània nazista
• 1946 – Nase ła Socetà Max Planck par el Vansamento de łe Siense
• 1951 – Florence Chadwick ła traersa La Mànega noando da l'Inghiltera a ła Fransa, e ła divien ła prima dona che ła ga fato na traversada in anbedó łe diresion
• 1960 – Se sara a Roma ła XVII Ołinpìade
• 1961 – Fondasion del WWF
• 1970 – Un tornado el pròvoca 30 vìteme a Venèsia
• 1971 – El Bahrein e el Qatar i adeziona a ła Liga araba
• 1972 – Se sara a Monaco de Baviera ła XX Ołinpìade
• 1973 – Ciłe: el golpe miłitare de Augusto Pinochet el roversa ła goerno, el presidente Salvador Allende el more inte el ndar dei ùltemi acadimenti de asalto al pałaso presidensiałe
• 1989 – Ungaria: al picnic paneoropeo de l'agosto de l'ano prima, ła Cortina de fero ła vien verzesta e el scumìsia l'èzodo de todeschi de ła DDR in Osidente
• 1992 – La foiba de Bazovisa el divien monumento nasionałe
• 1997 – La Scozia ła vota par restabiłire el so parlamento, dopo 290 ani de union co l'Inghiltera
• 1999 – Publegasion inte el Regno Unio del primo 'Archìvio Mitrokhin
• 2000 – Racuanti ativisti i protesta contro del meeting del Forum econòmego mondiałe a Melbourne, Austràlia
• 2001 – Ataco terorìstego de l'11 de setenbre del 2001 – inte i Stati Unii el derotamento de tre aèrei el pròvoca el croło del World Trade Center de New York e dani a parte drita del Pentàgono, mentre un cuarto aèreo el casca-zo in Pensylvania: łe more cuazi 3000 persone
• 2003 – El entra in vigore el Protocoło de Cartàzena
• 2011 – Inaugurasion del National September 11 Memorial & Museum

Nasesti

• 1930:
  • Renzo Montagnani, atore italian (†1997)

Feste e recorense

Nasionałi

• Arzentina: Dì del Maestro
•  Cina: Dì dei Ponpieri (El undèzemo dì del nono meze, el corisponde al nùmaro 119, o sia el nùmaro de emerjensa dei ponpieri inte ła repùblega)
• Perù: Dì del Contàbiłe Pùblego
• Rusia: Dì de ła Bataja de Tendra
• Stati Unii
  • Dì del Nùmaro de Emerjensa 911
  • Dì dei Patrioti
  • Dì Nasionałe de Servìsio e Remembransa

In altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so 11 de setenbre
• el detien schemi gràfeghi so