Tiroło
El Tiroło (it. Tirolo, tod. Tirol) l'è na rejon europea sułe Alpi, che ła ciapa el nome dai Conti de Tiroło (Grafen von Tirol) che i gavea ła so sede al castel Tiroło in tel paexeto de Tiroło visin a Meran. El capologo de ła contea l'è stà prima trasferìo propio a Meran e dopo definitivamente a Innsbruck.
Sorte | Rejon zeogràfega, rejon istòrega e rejon culturałe | ||||
---|---|---|---|---|---|
Liogo | |||||
Continente | Eoropa | ||||
Formà da | |||||
Atività | |||||
Creasion | 1140 | ||||
Sito web | tirol.gv.at | ||||
|
Storia
canbiaŁa rejon ła se cata in tel'area de ła vecia Resia, abità na òlta dal popoło dei Reti.
Dal 1918, cioè da ła fin de ła Prima Guera Mondiałe (Tratato de Saint-Germain-en-Laye), el Tirolo, che prima l'era tuto de l'Inpero Austro-Ungarico, l'è divixo tra Austria e Italia, e l'è conposto da łe seguenti zone:
- Tiroło Setentrionałe (tod. Nordtirol) co capologo Innsbruck
- Tiroło Orientałe (tod. Osttirol) co capologo Lienz
che jè unìi in tel Stato federałe austriaco (Bundesland) del Tiroło, e:
- Sudtiroło o Alto Àdexe (tod. Südtirol, ła denominasion ufiçiałe itałiana l'è Alto Adige) co capologo Bolzan
- Trentin (Welschtirol) co capologo Trento
che i fa parte de ła rejon autonoma itałiana del Trentin-Alto Àdexe.
Na òlta anca i comuni ładini de Colle Santa Lucia, Livinallongo del Col di Lana e Cortina d'Ampezzo i faxea parte del Tiroło, ma quando jè pasà a l'Itałia, jè stà destacà e jè stà dà al Vèneto (provincia de Bełun).
De recente łe quatro rejoni łe gà riscominsià a laorar insieme anca istitusionalmente in teła cosideta Euregio Tirołexe, prexenpio co l'apertura de una rapresentansa comune a Bruxelles.
Cultura
canbiaŁe lengoe parlà in Tirolo jè:
Personałità
canbiaAltri projeti
canbia- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Tiroło
- el detien schemi gràfeghi so
- Tiroło (ligo ronpesto dispunìbiłe in Internet Archive; védarse el istòrego, la prima version e ła ùltema).
Controło de autorità | VIAF (EN) 153542768 · GND (DE) 4060207-2 · NDL (EN, JA) 00628772 · WorldCat Identities (EN) 153542768 |
---|