Finlandia
| Finlandia | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
 | |||||||
| Dati amministrativi | |||||||
| Nome completo | Repùblica de Finlandia | ||||||
| Nome ufficiale | (FI) Suomen Tasavalta (SV) Republiken Finland | ||||||
| Lingue ufficiali | finlandéxe, svedéxe2 | ||||||
| Capitale | Helsinki (560.000 ab. / 2000) | ||||||
| Politica | |||||||
| Forma de goerno | Repùblica | ||||||
| Presidente | Sauli Niinistö | ||||||
| Primo Ministro | Juha Sipilä | ||||||
| Indipendenza | dalla Russia, 6 dicembre 1917 (dichiarata) 4 genaro 1918 (riconosciuta) | ||||||
| Ingresso nell'ONU | 14 de diçenbre 1955 | ||||||
| Ingresso nell'UE | 1 de genaro 1995 | ||||||
| Superficie | |||||||
| Totale | 338 448 km² (64º) | ||||||
| % delle acque | 10,2% | ||||||
| Popolazione | |||||||
| Totale | 5 507 101 ab. (2017) (115º) | ||||||
| Densità | 18,1 ab./km² | ||||||
| Geografia | |||||||
| Continente | Eoropa | ||||||
| Fuso orario | UTC +2 | ||||||
| Economia | |||||||
| Valuta | Eoro | ||||||
| PIL (nominale) | 163,139 milioni di $ (2005) (52º) | ||||||
| PIL pro capite (nominale) | 31,208 $ (2005) (13º) | ||||||
| ISU (2004) | 0,947 (alto) (11º) | ||||||
| Varie | |||||||
| Codici ISO 3166 | FI, FIN, 246 | ||||||
| TLD | .fi | ||||||
| Prefisso tel. | +358 | ||||||
| Sigla autom. | FIN | ||||||
| Inno nazionale | Maamme (Runeberg - Pacius) | ||||||
| Festa nazionale | Itsenäisyyspäivä: 6 de diçenbre | ||||||
| 1El moto vapaa, vankka, vakaa (łibara, sòłida, stàbiłe), el vien proponést cofà moto de ła nasion inte'l 1936, insieme alla sielta de un nóvo stema (al posto de l'atual leon). Ła proposta sia del stema che del moto ła xe stà sbrasada e quindi ła Finlandia no ła ga un moto ofisial [1]. 2Ła łeje finlandéxe no ła parla de łéngue ofisiałi, ma ła definise sol el finłandéxe e el svedéxe cofà łéngue nasionałi. Ła łeje finlandéxe ła tuteła inoltra łe łéngue sami, dei rom e el łénguajo dei ségni. | |||||||
Ła Finlandia ła xè un paese de ła Eoropa setentrional. Ła se cata inte ła Penisola Scandinava.
Ła confina a nord-òvest co la Svezia, a nord co ła Norveja, a est co ła Rusia, a sud e a òvest col Mar Bàltego.
Zeografia fisicaModìfega
El teritorio de ła Finlandia el xe logà inte ła banda oriental de ła rejon giogràfega ciamà Fenoscandia.
El xe ciapà infra i 60° e i 70° de latitùdene nord; oltra un terzo del teritorio el xe a nord del Sircoło Połar Àrtego: questo el fa el paéxe uno dei Stati pi setentrionałi al móndo.
MorfolosiaModìfega
Ła morfołogìa del teritorio ła xe conseguénsa de grandi moviménti jasałi (glaciai): a sud el rixulta un teritorio pa'l pi pian, co numaróxi łaghi e ìxołe.
A nord del fiume Oulujoki el teritorio el canbia aspeto: se cata prima numeróxi riłievi cołinari fin a rivar, inte-ła banda nord-osidentałe del paéxe a ła banda oriental de łe Alpe Scandìnave [1].
IdrografiaModìfega
Ła xe bagnà a sud dal Gólfo dè Finlandia e a òvest dal Gólfo de Bòtnia.
Ła costa del paéxe, pur séndo xeneralménte basa, ła xe iregołar, e ła frontéja numaroxìsime ìxołe.
El fiume pi lóngo del paéxe el xe el Kemijoki che el sbóca inte'l Gólfo de Bòtnia da łe bande de ła sità de Kemi. Se ricorda anca el Oulujoki.
Ghe xe numaroxìsimi łaghi (sérca 187.888 łaghi[2]) de orìxene jasałe e de ogni dimension tante olte cołegai infra de łoro e co numaróxe ìxołe, in particołar inte-ła banda sud-oriental del paéxe.
ClimaModìfega
El clima de ła Finlandia l'incónbe a ła fasa climàdega temperada fréda, vista ła latitùdene; ła ga caràteri de tranxision intra i climi continentałi de łe xone ruso-siberiane e i climi oseanisi de łe xone atlàntiche a òvest.
Anbienti naturaliModìfega
Łe foreste łe coverze sérca el 70% del teritorio.
Inte-ła banda nord-oriental del paéxe si estende ła Łaponia, ła tera de ła tundra.
Zeografia PolitegaModìfega
La Finlandia, dal 2010, la xe divisa inte sete azenzie regionai [3], che le se devide inte vinti altre region (Maakunta) pì pichiole.
La fa part de l'Union Eoropea.
DemografiaModìfega
La ga sirca cinque milioni de abitanti.
Ła Łaponia ła xe abitada, oltra che dai finlandéxi, da na minoransa sami.
EconomiaModìfega
Łe foreste łe costituise ła major risorsa del paéxe, che el xe un inportante esportador de legne e pasta de legna uxà par prodùxar carta.
In Łaponia el xe difuxo l'ałevaménto de rene, prategà da i sami.
NoteModìfega
- ↑ punto pi ełevà el xe el mónte Haltitunturi, 1.328 m s.l.m.
- ↑ Ministero dell'Ambiente finlandese Vien definìa "lago" na massa de aqua con superficie magior de 500 m²
- ↑ corespondenti a le sie provinzie antecedente, fora che la Finlandia Ocidental, divisa inte Finlandia Centro-Ocidental e Sud-Ocidental
