Jugoslavia

Ła Republica Sociałista Federałe de Jugoslavia ła xe sta ło Stato prinsipałe dei Balcani dal 1943 al 1992, ano de ła so disołusion.

Jugoslavia
Bandiera
Ino	Hej Slaveni (it)
Pozision
44°49′14″N 20°27′44″E
Cavedaƚe	Belgrado
Popołasion
Totałe	10 700 000 (2003)
Łéngua	serbocroato
Zeografia
Àrea	255 804 km²
Bagnà da	Mar Mediteraneo
Ponto pì alto	Monte Tricorno (it) (2 864 m)(2 864 m)
Rente a	Itàlia (1929) Gresa Ungaria Romania Albania Bulgaria Àustria Union Eoropea
Dati istòreghi
Creasion	1° disenbre 1918
Desolvimento	27 apriłe 1992
Organizasion pułìtega
Forma de goerno	Monarchìa e repùblega
Economia
Moneda	dinaro jugoslavo (it)
Còdazi de identifegasion
Fuzo oràrio	UTC+1
Domìnio de primo liveło	.yu
Prefiso tełefònego	+38
Tełèfono d'emerzensa	.yu

Fondà soto el nome de Republica Democràtega Jugoslava (29 de novenbre - 4 de diçenbre 1943) come risultato de ła seconda riunion de l'AVNOJ (Consejo Antifasista de Łiberasion Popołare de ła Jugoslavia) che ła se ga tegnù a Jajce (Bosnia e Erzegovina) sora łe senari de queło ca zera stga el Regno de Jugoslavia, inte el 1946 ła ga canbià el proprio nome in Republica Federativa Popołare de Jugoslavia mentre inte el 1963 ła ga asunto el so nome definitivo.

Ła Jugoslavia ła confinava a nord-ovest co l'Itałia e l'Austria, a nord co ła Ongaria e Romania, a est co ła Bulgaria, a sud co l'Albania e ła Grecia e a ovest col mar Adriatico.

Inte el perìodo de ła Guera freda ła Jugoslàvia ła xe stà ón inportànt mènbro dei paéxi no ałineà.

El so primo presidente el xe sta Ivan Ribar mentre el Maresiało Tito el zera Primo Ministro. Inte el 1953 Tito el xe sta ełeto presidente, carica che ła xe diventà a vita inte el 1963. Tito el xe morto el 4 de majo del 1980. Co ła so morte łe tension interne intrà łe diverse nasionałità, che prima łe veneva mese a taxere anca co ła forsa, łe ga scuminsià a vegner fora. Dopo che quatro de łe siè Republiche Sociałiste łe ga dichiarà l'indipendenzaa tra el 1991 e el 1992, ła Federasion ła se ga desfà par far posto a ła Republica Federałe de Jugoslavia, formà da łe do restanti repùbleghe (Servia e Montenegro). Inte el 2003 anca sta Federasion ła xe sta trasformà in Union de Servia e Montenegro. Inte el 2006, infine, ła Servia e el Montenegro i se ga separà e atualmente i xe do Stati del tuto indipendenti.

Republiche Sociałiste e Province Autonome

Internamente ło Stato el zera divixo in siè Republiche Sociałiste e do Province Autonome Sociałiste che łe faxeva parte de ła Republica Sociałista de Servia. Ła Cavedal Federal zera Belgrado.

Co ła costitusion del 1974, in seguito a łe tension interne, dovue al nasionałismo dei croati e a łe tendense łiberałi dei servi a se zera previsto el dirito par łe Republiche de poterse destacare da ła Federasion. Tałe dirito no el zera previsto par łe Province Autonome.

Mapa numerà de łe Republiche e Province de ła Federasion

Republiche e Province in ordine alfabetego:

1. Republica Sociałista de Bosnia e Erzegovina, co cavedal Sarajevo
2. Republica Sociałista de Croasia, co cavedal Zagavria
3. Republica Sociałista de Macedonia, co cavedal Skopje
4. Republica Sociałista de Montenegro, co cavedal Titograd (atuałe Podgorica)
5. Republica Sociałista de Servia, co cavedal Belgrado, ca includeva anca:
   5a. Provincia Sociałista Autonoma del Kosovo, co cavedal Priština
   5b. Provincia Sociałista Autonoma de ła Vojvodina, co cavedal Novi Sad
6. Republica Sociałista de Slovenia, co cavedal Lubiana

Disołusion

Łe prime do Republiche Sociałiste a dichiarare l'indipendenzaa łe xe sta ła Slovenia e ła Croasia (tute e do el 25 de zugno 1991), tegnù drio dopo pochi mixi da ła Macedonia (8 de setenbre 1991). El 5 de apriłe 1992 anca ła Bosnia e Erzegovina ła se ga dichiarà indipendente, a sto punto łe do Republiche Sociałiste restà, la Servia e el Montenegro, łe ga dà vita a ła Republica Federałe de Jugoslavia, metendo fin a ła storia de ła Federasion Sociałista.

Bibliografia

• S. Bianchini, La questione jugoslava, Giunti, Firenze 1996
• J. Krulic, Storia della Jugoslavia, Bompiani, Milano 1997
• J. Pirjevec Il dì di San Vito. Jugoslavia 1918-1992. Storia di una tragedia, ERI, Roma 1993
• A. Floramo, recensione di R. Petrović, Il fallito modello federale della ex Jugoslavia, «eSamizdat», 2006, IV, pp. 11–16

Łigamenti foresti

• (EN) Ordeni e medaje de ła Republica Sociałista Federałe de Jugoslavia

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Jugoslàvia
• el detien schemi gràfeghi so