Jugoslavia

Ła Republica Sociałista Federałe de Jugoslavia ła xe sta ło Stato prinsipałe dei Balcani dal 1943 al 1992, ano deła so disołusion.

Jugoslavia
(RU) Королевство сербов, хорватов и словенцев
Dati aministradivi
Nome conpleto	Republica Socialista Federale de Jugoslavia
Łéngue ufisiałi	serbo-croato
Cavedałe	Belgrado
Pułìtega
Forma de goerno	federasion de stati
Superfise Totale	102,35km²
Popołasion
Viventi	10 700 000 (2003), (1991) e (1921)
Xiografia
Continente	Eoropa
Confini	Itałia Gresia Ongarìa Romanìa Albania Bulgaria Austria Union Eoropea
Fuxo orario	UTC+1
Economia
Valuta	dinaro jugoslavo
Consumo enerxètego	kWh/ab. anno
Vàrie
Còdaxi ISO 3166	[[ISO 3166-2:|]], ,
TLD	.yu
Prefiso tełefònego	+38
Sigla targa automobiłìstega	YU
Carte interative
Stati presedenti	Regno de Jugoslavia Teritorio lìbaro de Trieste / Zona B Italia (parte de la Venesia Julia, Istria, Fiume, Zara, Cherso, Lussino e isole minori dalmate)

Fondà soto el nome de Republica Democratica Jugoslava (29 de novenbre - 4 de diçenbre 1943) come risultato deła seconda riunion de ł'AVNOJ (Consejo Antifasista de Łiberasion Popołare deła Jugoslavia) che ła se gà tegnù a Jajce (Bosnia e Erzegovina) sora łe senari de queło ca gera stga el Regno de Jugoslavia, 'ntel 1946 ła ga canbià el proprio nome en Republica Federativa Popołare de Jugoslavia mentre 'ntel 1963 ła ga asunto el so nome definitivo.

Ła Jugoslavia ła confinava a nord-ovest co ł'Itałia e ł'Austria, a nord co ła Ongaria e Romania, a est co ła Bulgaria, a sud co ł'Albania e ła Grecia e a ovest col mar Adriatico.

'Ntel perìodo de ła Guera freda ła Jugoslàvia ła xe stà ón inportànt mènbro de i paéxi no ałineà.

El so primo presidente el xe sta Ivan Ribar mentre el Maresiało Tito el gera Primo Ministro. 'Ntel 1953 Tito el xe sta ełeto presidente, carica che ła xe diventà a vita 'ntel 1963. Tito el xe morto el 4 de majo del 1980. Co ła so morte łe tension interne fra łe diverse nasionałità, che prima łe veneva mese a taxere anca co ła forsa, łe ga scuminsià a vegner fora. Dopo che quatro dełe siè Republiche Sociałiste łe ga dichiarà ł'indipendenzaa tra el 1991 e el 1992, ła Federasion ła se ga desfà par far posto ała Republica Federałe de Jugoslavia, formà dałe do restanti republiche (Servia e Montenegro). 'Ntel 2003 anca sta Federasion ła xe sta trasformà in Union de Servia e Montenegro. 'Ntel 2006, infine, ła Servia e el Montenegro i se ga separà e atualmente i xe do Stati del tuto indipendenti.

Republiche Sociałiste e Province Autonome

Internamente ło Stato el gera divixo en siè Republiche Sociałiste e do Province Autonome Sociałiste che łe faxeva parte deła Republica Sociałista de Servia. Ła Cavedal Federal gera Belgrado.

Co' ła costitusion del 1974, in seguito ałe tension interne, dovue al nasionałismo dei croati e ałe tendense łiberałi dei servi a se gera previsto el dirito par łe Republiche de poterse destacare dała Federasion. Tałe dirito no 'l gera previsto par łe Province Autonome.

Mapa numerà dełe Republiche e Province deła Federasion

Republiche e Province en ordine alfabetego:

1. Republica Sociałista de Bosnia e Erzegovina, con cavedal Sarajevo
2. Republica Sociałista de Croasia, con cavedal Zagavria
3. Republica Sociałista de Macedonia, con cavedal Skopje
4. Republica Sociałista de Montenegro, con cavedal Titograd (atuałe Podgorica)
5. Republica Sociałista de Servia, con cavedal Belgrado, ca includeva anca:
   5a. Provincia Sociałista Autonoma del Kosovo, con cavedal Priština
   5b. Provincia Sociałista Autonoma deła Vojvodina, con cavedal Novi Sad
6. Republica Sociałista de Slovenia, con cavedal Lubiana

Disołusion

Łe prime do Republiche Sociałiste a dichiarare ł'indipendenzaa łe xe sta ła Slovenia e ła Croasia (tute e do el 25 de giugno 1991), tegnù drio dopo pochi mixi dała Macedonia (8 de setenbre 1991). El 5 de apriłe 1992 anca ła Bosnia e Erzegovina ła se ga dichiarà indipendente, a sto punto łe do Republiche Sociałiste restà, la Servia e el Montenegro, łe ga dà vita ała Republica Federałe de Jugoslavia, metendo fine ała storia deła Federasion Sociałista.

Bibliografia

• S. Bianchini, La questione jugoslava, Giunti, Firenze 1996
• J. Krulic, Storia della Jugoslavia, Bompiani, Milano 1997
• J. Pirjevec Il giorno di San Vito. Jugoslavia 1918-1992. Storia di una tragedia, ERI, Roma 1993
• A. Floramo, recensione di R. Petrović, Il fallito modello federale della ex Jugoslavia, «eSamizdat», 2006, IV, pp. 11–16

Łigamenti foresti

• (EN) Ordeni e medaje deła Republica Sociałista Federałe de Jugoslavia

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Jugoslavia