1° de majo

xenaro · febraro · marso · apriłe · majo 2023 · xugno · lujo · agosto · setenbre · otobre · novenbre · diçenbre
	Lu	Ma	Me	Zi	Ve	Sa	Do	Lu	Ma	Me	Zi	Ve	Sa	Do	Lu	Ma	Me	Zi	Ve	Sa	Do	Lu	Ma	Me	Zi	Ve	Sa	Do	Lu	Ma	Me
←	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31	→

Nasesti in rezalto

Modeło:Nasesti in rezalto/5/1/Mondo

Moresti in rezalto

Modeło:Moresti in rezalto/5/1/Mondo

El 1 de majo el ze el 121° dì dal scumìsio de l'ano drio del całendàrio gregorian e el 122° inte i ani bizesti. Par rivar al cao de l'ano ghe vołe oncora 244 dì.

AvegnimentiCànbia

305 – Dioclesian e Masimian i dasa el incargo de inperatore roman.
1328 – Guere d'indipendensa scosezi: Col Tratà de Edimburgo-Northampton l'Inghiltera ła reconose ła Scòsia cofà nasion indipendente.
1562 – Canonizasion de Cesco da Poła.
1699 – Pierre Le Moyne d'Iberville el fonda e primo insediamento eoropeo inte ła vałe del fiume Mississippi.
1707 – L'Ato de Union el unise ła Scòzia co l'Inghiltera e Gàłes, formando cusita el Regno de Gran Bretagna.
1753 – El vien publegà el Species Plantarum de Linnaeus. Ła ze ła data formałe del scumìsio de ła tasonomia de łe piante ciapada dal Còdaze internasionałe par ła nomenclatura botànega.
1776 – Johann Adam Weishaupt el fonda i Iłumenai a Ingolstadt, Zermània.
1786 – Prima de l'òpara Łe nose de Fìgaro de Wolfgang Amadeus Mozart, a Viena.
1790 – I Stati Unii i tèrmena el so primo censimento
1840 – El francoboło Penny Black el taca èsar vendesto inte el Regno Unio
1851 – Taca ła Great Exhibition del 1851 (Great Exhibition of the Works of Industry of all Nasestions), na espozision universale vegnesta fata a l'Hyde Park inte ła sità de Londra dal 1º de majo al 15 de otobre
1869 – Le Folies Bergère łe verze a Parize
1873 – L'Espozision Mondiałe ła verze a Viena
1884 – Proclamasion de ła dimanda del dì lavorativo de oto ore inte i Stati Unii.
1886 – Scumìsia el siòparo zenerałe che el portarà a otegner łe oto ore lavorative inte i USA. Sto avegnimento uncó el ze festejà cofà Primo de majo, Festa dei lavoratori o Festa del lavoro inte ła majoransa dei Stati industriałizai. La data ła recorda anca łe vìtime dei insidenti de Chicago che i ghea segnà el prinsìpio de łe lote operare
1898 – Guera ispano-americana: bataja de ła baja de Maniła – L'ezèrsito statunitense el desfa ła flota spagnoła del Pasìfego inte ła prima bataja de ła guera
1925 – Publegasion del Manifesto dei intełetuałi antifasisti.
1931 – USA: inaugurà a New York l'Empire State Building
1945:
- Seconda guera mondiałe: El canseliero del Terso Reich Joseph Goebbels el se suicida co so mojere inte el bunker de ła cansełeria de Berlin
- Seconda guera mondiałe: Le trupe de ła Wehrmacht in retirada inte el bełumato i copa oto persone intrà partezani e siviłi inte łe locałità de Veneja, Fiamoi e La Rosa. El vegnarà recordà cofà l’Esìdio de Fiamoi.
- Seconda guera mondiałe: Le trupe de ła Wehrmacht in retirada i copa sìncue siviłi a Tricesimo (UD), sospetai de èsar parte del movimento de libarasion.
1948 – La Repùblega Democràtega Popołare de Corea ła vien fondada, co Kim Il-sung cofà presidente
1950 – Guam ła devien na dipendensa dei Stati Unii
1953 – Union eoropea: inte ła Comunità Eoropea del Carbon e de l'Aciàio el vien verto el marcà de l'aciàio
1954 – In Japon ła njien fondada Taku
1956 – El vasin antipoliomiełite svilupà da Jonas Salk (v. 26 de marso del 1953), el vien publegà
1960 – Guera freda: Crize dei U-2 – Francis Gary Powers, inte un aereo-spia U-2, el vien abatesto inte el sieło de l'Union Soviètega: taca ła crize
1967 – Elvis Presley e Priscilla Beaulieu i se marida
1972 – Guera del Vietnam: Ofensiva de Pàscua – le trupe nordvietnamite łe cata Quang Tri, ciapàndose el controło de l'omònema provincia
1978 – Ła japoneza Naomi Uemura, in slita, ła devien èsar ła prima persona a rivar eła soła al Poło nord
1982 – L'Espozision mondiałe el vien verzesto a Knoxville, Tennessee
1983 – A San Juan Edwin "El Chapo" Rosario el vinse el tìtuło vacante de ła WBC, categoria pezi lezieri, batendo Jose Luis Ramirez ai ponti in 12 round. El divien cusita el 14º canpion del mondo de puzilato
1991 – Papa Joani Poło II el pùblega ła ensìclega Centesimus Annus par i sento ani de ła Rerum Novarum de Papa Leon XIII
1994 – El piłòta de Fòrmula 1, Ayrton Senna el more inte el Gran Prèmio de San Marin
1995 – Pezanti intachi serbi su Sarajevo e, par vendeta, intachi aèrei de ła NATO so depositi di munizioni serbi.
2003 – Il presidente dei Stati Unii George W. Bush el declara fin a ła Seconda guera del golfo
2004 – Union eoropea: taca farghe parte dieze novi stati: Cipro, Estònia, Letònia, Lituania, Malta, Połònia, Repùblega Ceca, Slovàchia, Slovènia e Ungaria.
2009
- In Svèsia el maridarse intrà persone de l'isteso seso ze legałe da sta data: i vegnarà sełebrai anca da ła Ceza luterana svedeza, cofà za sucede in Norveza.
- La FIAT ła se ciapa el controło operativo de Chrysler
2010 – In Cina viene inaugurata l'Esposizione Universale di Shanghai.
2011 – Papa Jóani Poło el vien proclamà beato.
2015 – In Itàlia ła vien inaugurada l'Espozision Universałe de Miłan
2021 – A Venèsia el vien istituio el Dì mondiałe de ła piseta

NasestiCànbia

MortiCànbia

Feste e recorenseCànbia

SiviliCànbia

InternasionałiCànbia

Festa dei lavoratori
EuroMayDay Parade, manifestasion transnasionałe de precari e migranti

NasionałiCànbia

Cipro – Festa de ła zoventù e dei sport
Finlàndia – Vappu, festa dei scołari e dei lavoratori, conosesta cofà ła fin del longo inverno scandìnavo
Zermània: Note de Valpurga
ìzołe Marshall – Festa de ła costitusion e de l'indipendensa
Stati Unii d'Amèrica – Save the Rhino Day, Dì par ła salvavàrdia del rinoseronte